Korte beschrijving en plattegrond van Romeinse bouwvallen

2 minuten leestijd
Korte beschrijving en plan der Romeinsche bouwvallen, gevonden bij de opdelvingen der jaren 1827-1829, ter waarschijnlijke plaatse van het Forum Hadriani, op de hofstede Arentsburg, onder Voorburg, bij ’s Gravenhage. (MM 134 B 015)
Korte beschrijving en plan der Romeinsche bouwvallen, gevonden bij de opdelvingen der jaren 1827-1829, ter waarschijnlijke plaatse van het Forum Hadriani, op de hofstede Arentsburg, onder Voorburg, bij ’s Gravenhage. (MM 134 B 015)

In de Nederlandse archeologie is 1827 een belangrijk jaar. Vóór dat jaar ging het om het vinden van mooie en vooral waardevolle voorwerpen, maar in 1827 begon de eerste wetenschappelijke opgraving in Nederland onder leiding van Caspar Reuvens, de eerste hoogleraar in het vakgebied. De plaats die opgegraven werd was Forum Hadriani.

Korte beschrijving en plan der Romeinsche bouwvallen, gevonden bij de opdelvingen der jaren 1827-1829, ter waarschijnlijke plaatse van het Forum Hadriani, op de hofstede Arentsburg, onder Voorburg, bij ’s Gravenhage. (MM 134 B 015)
Korte beschrijving en plan der Romeinsche bouwvallen, gevonden bij de opdelvingen der jaren 1827-1829, ter waarschijnlijke plaatse van het Forum Hadriani, op de hofstede Arentsburg, onder Voorburg, bij ’s Gravenhage. (MM 134 B 015)
Deze plaats wordt al genoemd op de Peutingerkaart, een kopie van een Romeinse reiskaart uit de Middeleeuwen die het gehele Romeinse Rijk afbeeldt. Met behulp van deze kaart weten we dat Forum Hadriani op de plaats van het huidige Voorburg lag. Van het Voorburgse landgoed Arentsburg vermoedde men al dat er resten van een Romeinse nederzetting te vinden waren, doordat er in dat gebied tijdens werkzaamheden vondsten naar boven waren gekomen. Toen Reuvens hoorde dat dit landgoed te koop werd aangeboden, zag hij kans om een eigen opgraving te beginnen. Hij kreeg het voor elkaar dat de Staat het landgoed aankocht en hem een budget van 5000 gulden per jaar beschikbaar stelde.

Dit boek is een korte beschrijving van deze opgraving. Een boek is het bijna niet te noemen, aangezien het slechts bestaat uit twee bladzijden en een plattegrond. Vermoedelijk is het bedoeld voor geïnteresseerde leken. Bijzonder is dat er tijdens deze opgraving voor het eerst systematisch en wetenschappelijk opgegraven is. Het ging Reuvens om het beantwoorden van de vragen die men had over de Romeinse tijd in Nederland, in plaats van het verzamelen en verkopen van vondsten. Dat blijkt ook uit het feit dat hij een plattegrond heeft bijgevoegd waarop hij de locatie van de vondsten vermeldt. Elk onderdeel van de plattegrond wordt apart beschreven en besproken. Door deze zorgvuldige documentatie kon het onderzoek na zijn dood worden voortgezet.

Afbeeldingen: Meermanno
Afbeeldingen: Meermanno
In de inleiding noemt Reuvens ook baron van Westreenen van Tiellandt, die de eerdere vondsten die in Voorburg gedaan zijn heeft beschreven in ‘Recherches sur l’ancien Forum Hadriani’. Hij was net als Reuvens geïnteresseerd in de archeologie van deze Romeinse legerplaats en had al in 1803 ‘Een scherf van een Romeinsch Drinkbakje van fraaye roode Samische Aarde’ aangekocht, ‘Opgedolven by Voorburg, ter plaatse waar voorheen de aloude Burg gestaan heeft’.

Reuvens dacht een Romeins badhuis gevonden te hebben:

‘… en de vergelijking der kleine openbare baden van Pompeji, in 1825 gevonden, en sedert kort in plaatwerken uitgegeven, doen ons thans gelooven, dat de beschrevene baden alhier openbare baden waren…’

Dit is goed mogelijk gezien de vondsten en de structuur van het gebouw. De twee kleinere ruimten in het badhuis die hij beschrijft als tempels zal menig archeoloog echter doen twijfelen.

~ Eline Verburg – Museum Meermanno

In de rubriek Boek van de maand zette museum Huis van het Boek enkele jaren geleden maandelijks een interessant boek uit de eigen collectie in de schijnwerpers. Er werd wisselend aandacht besteed aan de historische en moderne (v.a. 1850) collectie van het museum.

Huis van het Boek is het oudste boekenmuseum ter wereld. Het is gevestigd in het voormalige woonhuis van de stichter van het museum Willem Hendrik Jacob baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) aan de Prinsessegracht in Den Haag.

Recent gepubliceerd

Reageer

Abonneer
Stuur mij een e-mail bij
guest
0 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 54.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
0
Reageren?x
×