Fort Knodsenburg weer open voor publiek

Aankomende zaterdag wordt Fort Knodsenburg weer geopend voor het publiek. Dat meldt de gemeente Nijmegen. De oplevering van de omvangrijke reconstructie van het zestiende-eeuwse fort is het laatste onderdeel in de realisatie van het project Ruimte voor de Waal. Het fort op het nieuwe eiland in de Waal is vrij toegankelijk en ligt aan een wandelpad.

Fort Knodsenburg lag sinds eind achttiende eeuw verborgen in het Lentse landschap. Op luchtfoto’s en kaarten verraadden sloten door hun stervormige ligging dat hier ooit een fort lag. Door het project, Ruimte voor de Waal, kregen archeologen de kans om het fort opnieuw te ontdekken. De noordzijde van het oude fort, waar ook de ingang lag, is nu gereconstrueerd en de contouren van het hele fort zijn zichtbaar gemaakt, deels met gevonden materiaal.

Tijdens de opgraving zijn delen van de ophaalbrug teruggevonden. Er staan nu vier houten palen in de Spiegelwaal op de plek waar de ophaalbrug lag. In het verlengde van deze ophaalbrug lag de toegangspoort van het fort. De fundamenten van deze poort zijn gevonden en nu zichtbaar gemaakt. Op het fort staat ook een kanon uit 1785 dat in 1990 uit de Waal is opgehaald. Dit kanon stond tot nu toe op de Waalkade van Nijmegen.

Fort Knodsenburg werd gebouwd in 1585 tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Nadat de protestante magistraten in 1585 door de bewoners uit de stad waren verdreven, had Nijmegen zich trouw verklaard aan de katholieke Spaanse koning. Als reactie bouwden Staatse troepen een fort om van hieruit Nijmegen te kunnen bestoken. In de herfst van 1585 verrees het fort als een vierkante schans met op de hoeken vier bastions, omgeven door een gracht en een aarden wal. Al snel veroverden de Spanjaarden vanuit Nijmegen het fort op deze strategische plek.

Het fort is vele malen her- en veroverd. De naam Knodsenburg is een herinnering aan de katholieken die twintig jaar eerder in 1566, het jaar van de beeldenstorm, met knotsen ook al eens protestantse magistraten uit Nijmegen hadden verjaagd. Tegenwoordig heet Nijmegen tijdens het carnaval , een katholiek feest, weer Knotsenburg, maar dan met een ‘t’ in plaats van een ‘d’.

Andere forten

Rondom de vestingstad Nijmegen is een aantal belangrijke forten gesitueerd. Aan de noordzijde van de Waal liggen de forten Boven-Lent (ook wel bekend als het wijnfort) en Beneden-Lent en aan de zuidzijde ligt onder andere het fort Kraaijenhoff. Nijmegen werkt aan het meer zichtbaar maken van deze forten en de andere nog aanwezige verdedigingswerken van de stad.

Lees ook: Samenvatting Tachtigjarige Oorlog
Overzicht van geschiedenisboeken over de Tachtigjarige Oorlog