VVD-Tweede Kamerlid Jeanine Hennis heeft in een interview met dagblad De Pers gezegd dat ambtenaren wat haar betreft geen religieuze symbolen meer mogen dragen. Van de Fransen mocht dat in 1795 ook al niet.
De politica pleit voor een ‘beschouwend debat’ over de scheiding van kerk en staat. Wat haar betreft wordt er, met name door de christelijke partijen, momenteel veel te krampachtig over dit onderwerp gedebatteerd. Artikel 6 van de Grondwet – het artikel waarin de godsdienstvrijheid momenteel wordt vervat – kan wat Hennis betreft best opgeheven worden. De godsdienstvrijheid wordt volgens de politica al in veel andere artikelen geregeld.
De discussie over de wenselijkheid van religieuze symbolen is verre van nieuw. Als er dan toch een breed debat komt is het zeker interessant om ook eens te kijken naar het jaar 1795. De godsdienstvrijheid werd in deze contreien dat jaar namelijk voor het eerst in de grondwet vastgelegd. In deze zogenaamde Staatsregeling voor het Bataafsche Volk werd onder meer bepaald dat iedere burger god mocht dienen ‘naar de overtuiging van zyn hart’. De maatschappij zou iedere gelovige op dezelfde manier beschermen. Godsdienstvrijheid dus, maar wel onder strikte voorwaarden. Religie was iets voor in een kerkgebouw.
In het kader van de huidige discussie over hoofddoekjes en andere religieuze symbolen is vooral artikel 23 van de achttiende-eeuwse grondwet interessant. Dat artikel zegt namelijk:
“Niemand zal met eenig ordeskleed of teeken of van een kerklyk genootschap buiten zyn kerkgebouw verschynn.”
In de beginperiode van de zogenaamde Franse Tijd was religie iets dat binnen de muren van een geloofshuis beleden moest worden. Op straat werd je geacht niet te demonstreren tot welke geloofsstroming je behoorde. En dit gold voor alle stromingen. In latere edities van de grondwet verdween de zogenaamde teeken-bepaling.
Wanneer de bepaling vandaag de dag weer ingevoerd zou worden zou de hoofddoek-discussie vermoedelijk niet direct verstommen. De hoofddoek is immers niet per definitie een religieus kledingstuk. Terugkijken naar de Franse Tijd is echter wel interessant. Het waren immers de Fransen die hier de scheiding van kerk en staat invoerden.
