Identiteitspolitiek – Betekenis en kenmerken

De term valt wel eens in de politieke wereld: identiteitspolitiek. Wat is dit precies en welke kenmerken heeft identiteitspolitiek?

Betekenis van identiteitspolitiek

Het begrip is een letterlijke vertaling van het Engelse identity politics, dat in de jaren 1960 in gebruik raakte in de Angelsaksische wereld. Onder identiteitspolitiek wordt een wijze van politiek voeren verstaan die vanuit een bepaalde sociale identiteit redeneert en voor specifieke sociale groepen opkomt. Dit gebeurt vanuit een gevoel van onrecht. Qua groeperingen kan hierbij gedacht worden aan groepen op basis van seksuele voorkeur (zoals homo’s, lesbiennes, transgenders), etniciteit, gender, regionale of religieuze identiteit.

Identiteitspolitiek verwerpt het ideaal van het liberalisme, waarbij het gaat om de rechten van het individu en gelijkheidsdenken. Men redeneert niet vanuit individuen, maar komt op voor de rechten van grotere sociale groepen die ongelijk behandeld worden. Vaak treden identiteitspolitieke groepen op als belangenorganisaties en (buitenparlementaire) actiegroepen.

Groepen die in de geschiedenis onder identiteitspolitiek gerekend kunnen worden zijn onder meer het abolitionisme, de periode van de verzuiling in Nederland vanaf de jaren 1880 (toen de gereformeerden en katholieken een emancipatiebeweging vormden), Black Power, de tweede feministische golf en meer recent debatten over de islam (hoofddoekjes), de zwartepietendiscussie en de discussies over genderneutraliteit.

Lees ook: Emancipatiebeweging: betekenis en kenmerken
…of: Feminisme: betekenis, geschiedenis, kenmerken
Boek: Identiteitspolitiek. Media en de constructie van groepsgevoel – Marcel Broersma

Bronnen ▼