Een kettingbrief, net zoals tijdens de oorlog

Een groep vrijwilligers van Nationaal Monument Kamp Vught zet zich momenteel in voor de inrichting van de laatste kampbarak van Kamp Vught. Sinds eind maart is al tienduizend euro ingezameld. De vrijwilligers ontdekten onlangs dat het fenomeen kettingbrief in 1944 al werd gebruikt als middel om geld in te zamelen voor de noden van de gevangenen in Kamp Vught. De nu lopende actie wordt daarom nu ook uitgebreid met een mail- en tweet-actie.

Tijdens de oorlog nam mevrouw H. Timmenga-Hiemstra, die met andere vrouwen voedselpakketten maakte voor de gevangenen, het initiatief voor een kettingbrief. Tegenwoordig is zo’n kettingbrief met wat elektronisch knip- en plakwerk zo geregeld, maar dat was tijdens de oorlog wel anders.

Mevrouw Timmenga schrijft:

“Met deze verzoeken wij U vriendelijk, deze kettingbrief 3 maal te willen overschrijven, daarbij het eerste adres weglatend en schrijf dan uw naam en adres op de 5e plaats en zend hem dan aan 3 van Uw kennissen. Stuur dan no 1 van deze brief een broodbon van de volgende week. Binnenkort staat U dan op de eerste plaats en als dan deze brief 5 maal is doorgegaan, ontvangt u zelf 3 x 3 x 3 x 3 x 3 = 243 broodbonnen voor gijzelaars.”

Timmenga schrijft verder:

“Van harte hopen wij, dat U deze brief niet zult terugzenden, maar Uw medewerking aan dit mooie werk zult willen verleenen. De opbrengst is voor de gijzelaars te Vught bestemd. Tevens treft u hier onderaan een adres van een dame aan, aan wie U eventueel bonnen moet opzenden. De dame maakt n.l. met nog eenige andere dames dagelijks een 100 pakjes voor de gijzelaars gereed. Doel van dit schrijven is, in de toekomst dit werkt te kunnen voortzetten. Van de Duitsche bezettingsautoriteiten is hiertoe vergunning ontvangen. Wij hopen dat U uit dankbaarheid, dat Uw familie nog in vrijheid mag verkeeren, zult medewerken. (…) Volbreng Uw taak zo spoedig mogelijk ter verlichting van het lot van onze gijzelaars.”

Actie voeren voor ‘Kamp Vught’ is niet iets wat alleen tijdens de oorlog gebeurde. Al snel na de bevrijding van Kamp Vught in september 1944, werd bijvoorbeeld een inzamelingsactie gehouden voor het oprichten van een monument voor de ruim driehonderd Nederlandse gevangenen die werden geëxecuteerd op de fusilladeplaats. Dit monument werd in 1947 door toenmalig prinses Juliana onthuld.

Momenteel wordt dus actie gevoerd voor de inrichting van de laatste kampbarak van Kamp Vught: Barak 1B. Deze barak wordt momenteel gerestaureerd. Na voltooiing van de restauratie wordt Barak 1B geschikt gemaakt voor zijn nieuwe bestemming: informatiecentrum en workshopruimte. In de barak zal een vaste expositie worden ondergebracht die ingaat op bijna zeventig jaar geschiedenis.

Daarbij gaat het niet alleen over het concentratiekamp, maar ook over de tijd daarna, toen er eerst van collaboratie verdachte Nederlandse en Duitse burgerevacués werden geïnterneerd en – vanaf 1951 – de Molukse gemeenschap: ex-KNIL-militairen en hun gezinnen. Lespakketten worden ontwikkeld en er komt een vaste expositie. Het streefbedrag is 50.000 euro.

Overzicht van boeken over de Eerste Wereldoorlog