Jack Rackham (Calico Jack) – Schrik van de Caraïbische Zee

Jack Rackham, bijgenaamd “Calico Jack” vanwege de kleurrijke katoenen kledij die hij meestal droeg, was gedurende korte tijd één van de meest gevreesde piraten in de Caraïben. Hij verwierf echter vooral bekendheid als de piratenkapitein die twee vrouwen onder zijn bemanning telde met wie hij allebei een verhouding had.

Hoe het allemaal begon

Over Rackham’s eerste kinderjaren en jeugd is vrijwel niets met zekerheid bekend. Algemeen wordt aangenomen dat hij eind december 1682 werd geboren in de Engelse havenstad Bristol. Vermoedelijk week hij zoals zoveel jongelui van zijn leeftijd begin achttiende eeuw uit naar één van de Britse kolonies in de Nieuwe Wereld. In die tijd vierde in de overzeese gebieden de piraterij immers hoogtij en konden avontuurlijk aangelegde jongemannen er vlug rijk worden. Zeker is dat in 1718 Rackham’s aanwezigheid in de Caraïben bevestigd werd door een vermelding van zijn naam op een bemanningslijst van de beruchte piratenkapitein Charles Vane die in opdracht van de Engelse koning George I en later voor eigen rekening de wateren rond de Bahama’s onveilig maakte.

Het verdere verhaal

Vane had de reputatie het niet zo nauw te nemen met de piratencode en was niet erg geliefd bij zijn mannen. Toen hij op een dag besloot om een zwaar bewapend Frans galjoen niet aan te vallen verweet de bemanning hem lafheid en verkoos Rackham tot hun nieuwe kapitein. In de daaropvolgende weken enterde Rackham in de zee-engte tussen Cuba en Hispaniola¹ verscheidene schepen, wat hem al vlug de naam opleverde een geducht piraat te zijn.

Begin 1719 legde Rackham aan in “New Providence”, een eiland en notoir piratennest op de Bahama’s, waar hij Anne Bonny ontmoette, een getrouwde vrouw met wie hij een passionele relatie begon. Anne die haar saai leven aan de zijde van haar man moe was, wilde haar nieuwe liefde op zee volgen en besloot verkleed als man onder de naam Adam Bonny als bemanningslid aan te monsteren op Rackham’s schip. Wonderwel slaagden beiden erin hun relatie voor de rest van de bemanningsleden geheim te houden. Adam, alias Anne Bonny, bewees al snel even goed overweg te kunnen met drank en wapens als de mannelijke piraten.

Een tweetal maanden later rekruteerde Rackham tijdens een oponthoud op de Bahama’s enkele nieuwe bemanningsleden, waaronder een zekere Mark Read. Anne Bonny vermoedde vrij snel dat er met de man iets mis was en ontdekte dat hij in werkelijkheid ook een vrouw was. Bonny beloofde dit niet verder te vertellen en werd goede maatjes met Mary Read, zoals haar echte naam was. Enige tijd nadien kwam Rachkham evenwel achter de waarheid en binnen de kortste keren ontspon zich tussen het trio een driehoeksverhouding.

Ook Mary Read bleek haar mannetje te kunnen staan en gezamenlijk ontpopte het drietal zich tot de schrik van menig galjoen.

Een noodlottige afloop

Aan hun plundertochten kwam echter een abrupt einde toen Rachkham’s schip voor de Jamaicaanse kust werd geënterd en hij door Jonathan Barnet, een vrijbuiter in dienst van de Britse gouverneur, werd gevangen genomen en uitgeleverd aan de autoriteiten in Port Royal. Na een kort proces werd Rackham er wegens piraterij ter dood veroordeeld en de achttiende november 1720 samen met het merendeel van zijn bemanning opgehangen.

Anne Bonny en Mary Read wisten aan de galg te ontsnappen door te verklaren zwanger te zijn. De Engelse wet verbood namelijk zwangere vrouwen op te hangen. Wat er daarna met hen gebeurde is niet duidelijk. Mary Read zou kort daarop gestorven zijn aan de gevolgen van gele koorts terwijl Anne Bonny volgens sommigen alsnog werd opgehangen, hoewel anderen beweren dat ze pas jaren later op hoge leeftijd aan een natuurlijke dood overleed.

Inspiratiebron voor tekenaars en filmregisseurs

De Belgische striptekenaar en scenarist Georges Remi (1907-1983), beter bekend als Hergé, liet zich al in de jaren veertig van vorige eeuw in zijn verhalenreeks over de avonturen van Kuifje in de albums “Het geheim van de Eenhoorn” en “De schat van Scharlaken Rackham” inspireren door de figuur van Jack Rackham.

Ook de scripts van de populaire Amerikaanse televisieserie “Black Sails” en de in 1986 uitgebrachte film “Pirates” van de Pools-Franse cineast Roman Polanski zijn duidelijk gerelateerd met de emblematische piratenkapitein.

~ Rudi Schrever
[email protected]

Ook interessant: Henry Morgan (ca. 1635-1688) – Welsh kaper en admiraal
Boek: Kapers & Piraten. Schurken of helden?

1 – Hispaniola is de naam van een eiland in de Antillen met in het westen de Republiek Haïti en in het oosten de Dominicaanse Republiek.