Dark
Light

Joke Smit (1933-1981) – Nederlandse feminisme

‘Het onbehagen bij de vrouw’ en de Tweede Feministische Golf
1 minuut leestijd
Joke Smit (cc - Rob C. Croes / Anefo - Nationaal Archief)
Joke Smit (cc - Rob C. Croes / Anefo - Nationaal Archief)

De Nederlandse Joke Smit zette in 1967 met één artikel feministisch Nederland op scherp, al voor de bekende Dolle Mina’s in beeld waren.

14 maart 1970, Utrecht: "Baas in eigen buik". Bron: Nationaal Archief/Spaarnestad (boek p.241)
14 maart 1970, Utrecht: “Baas in eigen buik”. Bron: Nationaal Archief/Spaarnestad (boek p.241)
Joke Smit schreef in 1967 voor literair tijdschrift ‘De Gids’ het artikel ´Het onbehagen bij de vrouw´. Dit artikel was het begin van de Tweede Feministische Golf in Nederland, de strijd van vrouwen voor een betere maatschappelijke positie. Dat was nodig, meende Smit, omdat het leven van een vrouw werd beperkt door het huwelijk en het krijgen van kinderen.

´In Nederland ben je pas helemaal gearriveerd als je achter de kinderwagen loopt.´

Een doorn in het oog van deze moeder van twee kinderen mét een fulltime baan, een uitzondering in het Nederland van de jaren zestig. ´Met de komst van kinderen valt achter de meeste vrouwen de huisdeur in het slot´, stelde ze vast. Om dat te veranderen moesten vrouwen zelf kunnen bepalen wanneer en óf zij kinderen wilden. Desnoods met een abortus, een ingreep die eind jaren zestig illegaal was. De pil en het recht op abortus betekende volgens Smit een radicaal omwenteling:

‘eindelijk wordt de vrouw losgekoppeld van de konijnen’.

Smits artikel maakte een stroom van reacties los van vrouwen die zich herkenden in haar artikel. Al snel kreeg ze medestanders die haar in faam voorbijstreefden: de Dolle Mina´s.

Met hun ludieke acties, zoals de bekende ´baas in eigen buik´, kregen zij alle aandacht en haalden ze de geschiedenisboeken. De Tweede Golffeministen kregen succes, in 1981 werd abortus legaal. In datzelfde jaar overleed Joke Smit op 48-jarige leeftijd.

De stichting Nationaal Historisch Museum werd in 2008 opgericht. Het was de bedoeling een fysiek museum te stichten, maar zover kwam het nooit. Verschillende artikelen die op de inmiddels opgeheven website innl.nl werden gepubliceerd, zijn met toestemming van het museum doorgeplaatst op Historiek.

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.323 actieve abonnees)


Mede dankzij onze donateurs zijn al onze artikelen gratis te lezen. Op Historiek vindt u dus geen PREMIUM artikelen of 'slotjes'.

Steun ons ook

×