Archeologen hebben tijdens booronderzoek bij Almere Pampus, in het uiterste westen van de Flevopolder, een middeleeuws ‘bouwpakket’ teruggevonden, bestaande uit zeker tachtig balken. Gezamenlijk vormen deze een kerkkap van ongeveer 9 bij 22 meter.
Vermoed wordt dat de balken in de vijftiende eeuw over water onderweg waren naar Franeker. De lading zou onderweg echter van boord zijn gevallen of met het schip naar de bodem van de toenmalige Zuiderzee zijn gezonken. De gevonden onderdelen behoren tot een kerkkap van een type kerk dat in westelijk Nederland en in Friesland in die tijd veel werd gebouwd.
In de Middeleeuwen was het gebruikelijk dat een dergelijke houtconstructie niet op de bouwwerf maar elders werd gefabriceerd en daarna per schip getransporteerd werd.
Eerdere vondst
In Almere Pampus zijn in de jaren tachtig op één kavel de resten van tenminste drie scheepswrakken gevonden. Ook de onderdelen van de middeleeuwse kerkkap werden toen al gevonden. De balken werden hierna herbegraven maar sindsdien was onduidelijk waar. Er bestond een vermoeden dat de kerkkap in de omgeving van de eerder gevonden scheepswrakken zou liggen, dat is nu bevestigd.
Zoektocht
Maritiem archeoloog Yftinus van Popta deed onderzoek in opdracht van de gemeente en legde de puzzelstukjes bij elkaar. Op basis van oude luchtfoto’s, overzichtstekeningen en beschrijvingen van de toenmalige archeologen kreeg hij een vermoeden waar de herbegraven kerkkap zou moeten liggen. Op die plek werd vervolgens een booronderzoek uitgevoerd. Daarbij stuitten de onderzoekers al snel op plastic en hout, precies zoals verwacht, aangezien op oude foto’s was te zien dat de kerkkap was herbegraven en afgedekt met landbouwplastic. De archeoloog:
‘Een bijzondere vondst op een fascinerende plek, één van de rijkste maritieme vindplaatsen van heel Flevoland. Het is uniek om een houten kerkkap als scheepslading in z’n geheel nog terug te kunnen vinden. Als de balken in goede staat zijn zou je het bij wijze van spreken nu nog in elkaar kunnen zetten zoals toen de bedoeling was en dat is heel bijzonder’.
De gemeente Almere laat aanvullend onderzoek doen om de precieze datering van het hout te kunnen bepalen en te bevestigen dat de balken ook daadwerkelijk op deze plek liggen. Zo hopen de onderzoekers ook meer duidelijkheid te krijgen over de geschiedenis van de lading en het schip waarmee het vervoerd werd.
Aanleiding voor het archeologisch onderzoek is het voornemen van de gemeente om woningen te bouwen in Almere Pampus.
