Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 9 | Signalementen week 11 >>>
Selectie week 10
De levens van Claus
Biograaf Mark Schaevers realiseerde zich maar al te goed dat hij bij het schrijven over Hugo Claus meerdere levensverhalen had te doorgronden. Schrijver, kunstenaar, filmer: alleskunner Hugo Claus heeft er alles aan gedaan om de mythe van zijn biografie mee vorm te geven. Schaevers’ werkwijze is dezelfde als bij zijn bekroonde boek over Felix Nussbaum.
De schepping van de wetenschap
De mens heeft altijd vol verwondering en vragen naar zichzelf en haar omgeving gekeken. Zowel religie als wetenschap bieden manieren om de wereld te begrijpen en vat te krijgen op de plek van de mens daarin. Hoewel religie en wetenschap vandaag de dag vaak lijnrecht tegenover elkaar worden gezet, was dit lange tijd heel anders. Deze publicatie, die verschijnt bij de gelijknamige tentoonstelling in Museum Catharijneconvent, gaat over de veelzijdige relatie tussen het christendom en de bestudering van het heelal, het menselijk lichaam, de natuur en de aarde in West-Europa.
Artikel: Religie en wetenschap onverenigbaar? Vergeet het maar…
De typiste (roman)
De Joodse Lien de Vries is weduwe en moeder van twee kinderen. In oorlogstijd vindt ze een kantoorbaan bij de Joodse Raad in Amsterdam. Dagelijkst typt Lien berichten voor het Joodsche Weekblad, waarin maatregelen van de Duitse bezetter worden bekendgemaakt aan de Joden. Vanaf haar eerste werkdag slaat de twijfel toe. Kan ze voor de vijand blijven werken om haar kinderen te onderhouden en hun veiligheid te garanderen, terwijl ze weet welk vreselijk lot haar gemeenschap te wachten staat?
Dorestad onthuld
De geschiedenis van een vroegmiddeleeuws handelscentrum
Bestsellerauteur Luit van der Tuuk schetst in het rijk geïllustreerde ‘Dorestad onthuld’ de geschiedenis van het vroegmiddeleeuwse Dorestad. De handelsplaats Dorestad lag op de splitsing van de Rijn en de Lek, ongeveer bij het huidige Wijk bij Duurstede. Het lag op de grens van het Frankische en het Friese Rijk en was een van de belangrijkste knooppunten van Noordwest-Europa. Luit van der Tuuk beschrijft in ‘Dorestad onthuld’ op basis van archeologische vondsten en historische bronnen de geschiedenis van deze bloeiende stad en haar bewoners.
Dylan en wij zonder Amerika
Dylan en wij zonder Amerika is geschreven voor mensen die onvermijdelijk van de Amerikaanse dichter-popster gehoord hebben, maar zich nooit in zijn werk hebben verdiept en nu toch wel eens willen weten ‘wat dat toch is met die Dylan’. Wouter van Oorschot, die omstreeks 1990 al pleitte voor toekenning aan Bob Dylan van de Nobelprijs voor Literatuur, die hem in 2016 ten slotte ook werd uitgereikt, maakte er een even persoonlijk als meeslepend verhaal van, waarbij hij zijn held niet spaart en uitgesproken meningen niet schuwt.
Het xoanon (roman)
Als de Grote Oorlog voorbij is, en het Ottomaanse Rijk verslagen, bezetten de grootmachten Constantinopel. Terwijl Wit-Russische vluchtelingen de stad overspoelen en in het oosten van het land een nieuwe oorlog oplaait, begint zich in de chique wijken al de geest van de vrolijke jaren twintig te roeren. Beaujon, een vrijbuiter met een neutraal paspoort, leidt in dit Constantinopel een comfortabel leven. Te comfortabel, naar zijn zin.
James Ensor, Maestro
Spektakel en enscenering in het werk van Ensor
2024 is het Ensorjaar. James Ensor, maestro wordt een van de eerste boeken die de 75ste verjaardag van het overlijden van de beroemde Belgische kunstenaar herdenkt, de catalogus hoort bovendien bij de gelijknamige tentoonstelling in Bozar-Paleis voor Schone Kunsten. Xavier Tricot, een van de meest gereputeerde Ensorkenners ter wereld en directeur van het Ensorhuis in Oostende, ging op zoek naar het theatrale in het werk van de schilder.
Papieren vrienden
Een literaire zoektocht naar de zin van het leven
Wat is de zin van het leven? Voor een antwoord op die eeuwenoude vraag gaat Jan Konst nu eens niet bij filosofen of theologen te rade, maar bij zijn papieren vrienden: een keur aan personages uit achthonderd jaar Nederlandse literatuur. Sommige van hen kent hij misschien wel beter dan zijn vrienden van vlees en bloed. Ze begeleiden hem soms al decennialang. Wie kent niet zo’n personage dat je je hele leven bijblijft? Iemand als Onno Quist uit Harry Mulisch’ De ontdekking van de hemel of Marie Deniet uit De wetten van Connie Palmen.
Sapiens. Een beeldverhaal 3
Kampioenen van de geschiedenis
In de eerste twee succesvolle delen van Sapiens: een beeldverhaal zagen we hoe de soort Homo sapiens van nomaden in kolonisten veranderde, hoe de eerste wereldrijken ontstonden en hoe oorlog, hongersnood, ziekte en ongelijkheid tot de menselijke conditie gingen behoren. In dit derde deel zien we welke historische verschijnselen ervoor zorgden dat de mens voor het eerst als eenheid gezien kon worden. Aan de hand van een spelshow vol verwijzingen naar populaire cultuur wordt de concurrentiestrijd tussen wereldrijken, geld en religie ontleed en de vraag beantwoord: wie is de werkelijke kampioen van de geschiedenis?
Zijn strijd
Adolf Hitler gevangen in Landsberg, 1924
Roger Moorehouse beschrijft in ‘Zijn strijd’ een bewogen en vormende periode in het leven van Adolf Hitler: zijn gevangenschap in de Landsberg-gevangenis. Deze periode bleek de opmaat tot een van de grootste verschrikkingen uit de geschiedenis. Toen Hitler na zijn mislukte staatsgreep, de Bierkellerputsch op 8 en 9 november 1923, in de Landsberg-gevangenis terechtkwam, werd verwacht dat hij weer in de obscuriteit zou verdwijnen. Niets bleek minder waar.Fragment: Psycholoog onderzocht Hitler in 1924: “Een ziekelijke psychopaat”
