Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 14 | Signalementen week 16 >>>

Selectie week 15 (2020)

In dienst van de nazi’s – Paul van de Water

Gewone mensen als gewelddadige collaborateurs
Dit boek bevat tien niet eerder gepubliceerde portretten van Nederlanders die zich in dienst van de Duitsers schuldig hebben gemaakt aan misdrijven als intimidatie, marteling, verraad, moord of doodslag. Paul van de Water onderzoekt de levensloop van elke dader, en speurt naar de radicaliseringsfactoren in gezin, milieu of werk. Hij probeert de vraag te beantwoorden: hoe kan het dat ogenschijnlijk gewone mannen en vrouwen hun laagje beschaving afpellen en veranderen in misdadigers?
Voorpublicatie: De misdrijven van nazi-collaborateur Pieter Schaap
Meer informatie / bestellen

Onze man in New York – Henry Hemming

Hoe nepnieuws Amerika de Tweede Wereldoorlog in trok
Onze man in New York van Henry Hemming is het waargebeurde historische verhaal van William Stephenson, de man de model stond voor James Bond. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren de Verenigde Staten vastbesloten zich niet in de strijd te mengen. In 1940 was 92 procent van de Amerikaanse bevolking tegen inmenging. Churchill echter wist dat hij de oorlog alleen kon winnen met de Amerikanen aan zijn zijde en dus verzon hij een list. De Britse geheime dienst, MI6, stuurde William Stephenson naar New York om daar met behulp van propaganda en nepnieuws de publieke opinie te beïnvloeden. Met succes.
Voorpublicatie: America First – “Let’s stay OUT of Europe’s war!”
Bespreking: Hoe de Britten Roosevelt de Tweede Wereldoorlog in loodsten
Meer informatie / bestellen

Een cadeautje van de Führer – S.J. de Boer

Hitler gaf regelmatig ‘cadeautjes’. Maar zelfs als hij het positief bedoelde, zat er een macaber randje aan. Goebbels kreeg zijn carrière terug toen hij deed wat Hitler hem vroeg, maar bleef zitten met een gebroken hart. Voor Eva Braun liet Hitler een kleine villa kopen, nadat hij haar zolang had verwaarloosd dat ze zelfmoordpogingen ondernam. En zijn oude Joodse huisarts mocht vertrekken naar Amerika, want in Oostenrijk blijven was allang geen optie meer.
Voorpublicatie: Hoe Hitler zijn schuldgevoel afkocht bij Eva Braun
Meer informatie / bestellen

Bedrieglijk echt – Jona Lendering

In Bedrieglijk echt beschrijft Jona Lendering de wedloop tussen wetenschap en vervalsers in de papyrologie. Veel romantischer dan papyrologie kan wetenschap niet zijn. In een ver land ontdekt iemand een antieke boekrol of wat snippers papyrus en ineens is daar een lang vergeten tekst. Vaak komen de papyri echter van de zwarte markt, zoals het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat enkele jaren geleden veel publiciteit trok. Hoewel binnen enkele dagen vaststond dat het ging om een vervalsing, erkende de onderzoekster dit pas toen de vervalser was opgespoord. Jona Lendering laat in Bedrieglijk echt zien dat fraudeurs kansen krijgen de wetenschap een loer te draaien door de zucht naar roem van wetenschappers.
Artikel: De Artemidorospapyrus. Het verhaal van een vervalsing
Bespreking: Papyrologie: vakgebied met problemen
Meer informatie / bestellen

75 jaar Vrijheid Fotoboek

In 75 jaar vrijheid vertellen 75 bekende en minder bekende Nederlanders hun verhaal over oorlog en vrijheid. 75 persoonlijke portretten van Nederlanders uit elk geboortejaar sinds 5 mei 1945, allen geboren in vrijheid maar elk met hun eigen familieverhaal over oorlog. 75 jaar vrijheid is een indringende viering van de vrijheid, een prachtig jubileumboek met fotografie van Bert Teunissen vormgegeven door KesselsKramer.
Meer informatie / bestellen

Notre-Dame. De ziel van Frankrijk

Een indrukwekkend portret van een iconisch gebouw precies één jaar na de verwoestende brand. Wereldwijd werden foto’s gedeeld en richtten mensen hun steunbetuigingen aan de Fransen terwijl ‘hun’ Notre-Dame in vlammen opging. Maar waarom raakte specifiek deze brand zoveel mensen? Wat maakt ‘Onze Dame van Parijs’ tot de ziel van een land en een symbool van menselijke prestaties? Wat maakt dat een bouwwerk uit de twaalfde eeuw nog altijd zoveel mensen kan ontroeren? Agnès Poirier dook in de geschiedenis van de Notre-Dame, op zoek naar antwoorden.
Meer informatie / bestellen

Ben Telders. Moedig, strijdbaar en onverzettelijk

Tijdens de Tweede Wereldoorlog verzette de Leidse hoogleraar Volkenrecht Benjamin Marius Telders (1903-1945) zich in het openbaar tegen de Duitse overheersing. Hij werd opgepakt en stierf in concentratiekamp Bergen-Belsen, negen dagen voordat de Britten het kamp bevrijdden. In zijn korte leven had Telders zich ontplooid als bekwaam hoogleraar, als publicist met een scherpe pen en als partijvoorzitter die zorgde voor nieuw liberaal elan.
Meer informatie / bestellen

‘Wij weten niets van hun lot’ – Bart van der Boom

Gewone Nederlanders en de Holocaust
Wisten gewone Nederlanders in ’40 –’45 van de Holocaust? Het is een van de grote en meer verontrustende vragen van de Nederlandse geschiedenis. De vraag is eerder gesteld en eerder beantwoord. De grote drie geschiedschrijvers van de jodenvervolging, Abel Herzberg, Jacques Presser en Loe de Jong, meenden dat men het niet had geweten. In ‘Wij weten niets van hun lot’ wordt teruggekeerd naar dit gevoelige onderwerp en wordt aan de hand van 170 dagboeken van zeer uiteenlopende Nederlanders geconstrueerd en geanalyseerd wat men destijds hoorde, dacht en wist.
Meer informatie / bestellen

Verzamelen, nadenken, opschrijven – Henk Wesseling

Henk Wesseling was niet alleen een mens met veel kanten, hij was ook een historicus met veel mogelijkheden. Hij was onmiskenbaar een Leids historicus, die de ironische distantie moeiteloos verbond met de hartstocht voor zijn vak. Ook was hij in menig opzicht een Nederlands historicus, die zich een herkenbare plaats wist te verwerven in de vaderlandse historiografie. En hij was natuurlijk een wereldhistoricus, een van de grote kenners van het imperialisme. Leiden, Nederland, de wereld; zo deelde hij graag zijn actieradius in.
Meer informatie / bestellen

Een meisje op Schindler’s list

Het waargebeurde verhaal van Rena Finder
Rena Finder is pas elf jaar als de nazi’s haar en haar familie op transport zetten naar het getto in het Poolse Krakau. Terwijl steeds meer gevangenen om hen heen worden afgevoerd, komen Rena en haar moeder bij Oskar Schindler terecht, een Duitse zakenman die Joodse gevangenen in zijn fabriek in dienst heeft. Tegen de wil van de nazi’s in zorgt Oskar zo goed mogelijk voor zijn mensen. Toch gaat er geen dag voorbij zonder angst en gevaar, en op een dag worden ook Rena en haar moeder gedeporteerd naar het concentratiekamp Auschwitz…
Meer informatie / bestellen

Het plein en de toren – Niall Ferguson

Verborgen netwerken uit de geschiedenis
In dit boek laat Niall Ferguson zien dat netwerken zo oud zijn als de geschiedenis. Het centrum van bijna alle oude steden vertoont eenzelfde structuur: een groot plein waar het volk zich verzamelde en een toren van waaruit de elite heerste. De strijd tussen deze twee groepen is door de geschiedenis heen een veldslag van netwerken geweest. Gilden, families, broederschappen, clans – wie kent wie, wie werkt samen met wie? Soms lag de macht bij de toren, soms bij het plein.
Meer informatie / bestellen