Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 23 | Signalementen week 25 >>>

Selectie week 24

Alledaags Utopia
Wat tweeduizend jaar experimenteren ons kan leren over het goede leven
Oscar Wilde wist het al: ‘Een wereldkaart waarop Utopia niet voorkomt is de moeite van het bekijken niet waard.’ In haar nieuwe boek neemt Kristen Ghodsee je mee langs een stoet grotere en kleinere Utopia’s. Want de zoektocht naar andere manieren om huishouden, opvoeding, relaties, familie, wonen en bezit te organiseren is zo oud als de mensheid zelve. Zelfs Pythagoras – ja, die van de driehoek – had zes eeuwen voor Christus al een eigen commune waar mannen en vrouwen het werk eerlijk verdeelden.
Fragment: Çatalhöyük, een inspirerende samenleving in Turkije
Bekijk boek

Belgische kustaffiches
De gouden eeuw van het Belgische kusttoerisme in tweehonderd afffiches. Van De Panne tot Knokke, niets is beter dan een vakantie aan de Noordzee. Al meer dan een eeuw trekken we massaal naar de kust, en dit royale kijkboek is dan ook een waar feest van herkenning. Tweehonderd originele affiches uit de uitzonderlijke collectie van Roland Florizoone tonen in al hun visuele kracht de gouden eeuw van het Belgische kusttoerisme, van 1886 tot 1965. Kunsthistoricus Karl Scheerlinck geeft op een heldere manier duiding bij deze pareltjes van grafisch ontwerp.
Bespreking: De lokroep van de zee (met een beetje hulp)
Bekijk boek

Cobra 75 – Grenzeloos en vrij
Grenzeloos en vrij. Van Appel tot Basquiat toont de nauwe verwantschap van Cobra met de vrije expressieve werkwijze van kunstenaars door de jaren heen. Het universele karakter van Cobra wordt benadrukt aan de hand van bijna 150 werken van bekende en minder bekende kunstenaars samengebracht in verrassende combinaties. Werken van Cobra-kunstenaars zoals Appel, Constant en Alechinsky worden getoond met voorlopers zoals Van Gogh, Picasso, Miró en Munch, met tijdgenoten zoals Pollock en meer recente kunstenaars zoals Basquiat.
Bekijk boek

De lange schaduw van de Holocaust
Een familiekroniek
Hoeveel ellende kan een mens verdragen? Wat doet dit met je? Vragen die zich opdringen bij het lezen van de (oorlogs-) herinneringen van Anny Sulzbach en haar dochter Evelyn. Op 6 juni 1943 staan zij op het perron van station Vught, te midden van honderden andere kinderen en hun ouders. De volgende dag eenzelfde tafereel. Het is het begin van een tocht die voor de meeste wachtenden zal eindigen in de gaskamers van Sobibor. Een gebeurtenis die later zal worden omschreven als ‘De Kindertransporten’ uit Kamp Vught.
Bekijk boek

De toekomst van Oranje
Van Willem de Eerste tot Willem de Laatste
Waaraan hebben de Oranjes hun verering verdiend? Niet aan hun prestaties en evenmin aan hun capaciteiten. Maar waaraan dan wel? De monarchie hoort thuis in het museum van afgedankte staatsvormen. Het is een instituut dat zichzelf al eeuwen heeft overleefd. Ooit zullen de Nederlanders die het met die stelling eens zijn hun gelijk krijgen.
Bekijk boek

Gelukskind
Het leven van Hans van Manen
Hans van Manen – door velen beschouwd als ’s werelds belangrijkste choreograaf van na de oorlog. Geen levende Nederlandse kunstenaar heeft een grotere internationale reputatie dan hij. In Gelukskind beschrijft Sjeng Scheijen hoe Hans, geboren in 1932, verzwakt en uitgehongerd uit de oorlog kwam. Hoe hij zonder afgeronde lagereschoolopleiding op zijn twaalfde moest gaan werken, om tien jaar later zijn eerste choreografie te maken.
Bekijk boek

Grof geschut
Artillerie en luchtstrijdkrachten in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949
De Indonesische onafhankelijkheidsoorlog is in Nederland lange tijd aangeduid met versluierende termen als ‘politionele acties’. In werkelijkheid was het een ware oorlog waarin Nederlandse troepen met moderne wapens de strijd aangingen. De inzet van artillerie, bommenwerpers en scheepsgeschut werd niet geschuwd in het streven de gewapende ‘opstand’ de kop in te drukken. Wat waren de gevolgen van bombardementen en beschietingen met dergelijk grof geschut? In welke gevallen werden deze middelen ingezet en in hoeverre werd gepoogd burgerslachtoffers te voorkomen?
Bespreking: ‘Nederlandse methodiek’ in Indonesië-oorlog was een mythe
Bekijk boek

Het dictatorvirus
Slecht leiderschap is de vloek van de menselijke geschiedenis. Dictators zijn verantwoordelijk voor de meeste oorlogen, genocides en vluchtelingenstromen. Rampspoed is hun handelsmerk. Het wordt tijd dat wij leren hen tijdig te herkennen en écht te begrijpen. Leiderschapsexpert Frank Schaper bracht de kenmerken en rolmodellen van 31 dictators in kaart. Hij ontdekte hoe hun leiderschapsstijl zich al eeuwenlang als een hardnekkig, kwaadaardig virus voortplant middels het rolmodel-effect. Saddam Hoessein imiteerde bijvoorbeeld Jozef Stalin en Robert Mugabe spiegelde Kim Il-sung.
Bekijk boek

Het tij tegen
De democratische rechtsorde als fundament
Meer dan een halve eeuw was Herman Tjeenk Willink direct betrokken bij ontwikkelingen in en rond de overheid: als publieke ambtsdrager, als maatschappelijk bestuurder, als kritische beschouwer. Hij werd niet moe erop te wijzen dat de overheid in haar beleid én functioneren moet voldoen aan de eisen van democratie en recht. Die bieden burgers zekerheid: de zekerheid dat ieder zijn zegje kan doen en wordt gehoord, de zekerheid dat ieder gelijk is voor de wet en rechtsbescherming geniet, de zekerheid dat de overheid zegt wat zij doet en doet wat zij moet doen.
Bespreking: Lessen van een politieke insider
Bekijk boek

Hitler, Stalin, Vader en moeder
Een familiegeschiedenis
Daniel Finkelsteins moeder Mirjam was een dochter van de Duitse Alfred Wiener, een van de eerste personen die het existentiële gevaar van Hitler voor de joden voorzag: Wiener begon al in 1933 met een gedetailleerde inventarisatie van nazimisdaden. Uiteindelijk vertrok de familie naar Amsterdam en vervolgens wilden ze naar Londen vluchten, maar toen vielen de Duitsers Nederland binnen. De hele familie werd opgepakt en naar Bergen-Belsen gestuurd.
Bekijk boek

Mijn vriendin Anne Frank
De langverwachte, ontroerende memoires van Holocaustoverlevende Hannah Pick-Goslar, die een intieme blik geeft op haar leven en haar vriendschap met Anne Frank. Wanneer Hannahs familie in 1933 vanuit nazi-Duitsland naar Amsterdam vlucht, raakt ze al snel bevriend met haar uitgesproken en vrolijke buurmeisje. Haar naam is Anne Frank en gedurende zeven onbezorgde jaren zijn de vriendinnen onafscheidelijk op school en thuis in de Rivierenbuurt. Maar dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit en worden ze op een dag in 1942 zonder waarschuwing van elkaar gescheiden. Anne en haar familie zijn verdwenen, er wordt gezegd dat ze naar Zwitserland zijn gevlucht.
Bekijk boek

Piet Oberman
De man en de mythe
KP-leider Piet Oberman werd direct onder de rook van Dokkum geboren en bracht er het grootste deel van zijn leven door. Hij maakte deel uit van een welvarende familie van houthandelaren, dominees en bestuurders, met een sterk gereformeerde inslag.
Bekijk boek