Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 27 | Signalementen week 29/30 >>>
Selectie week 28
Ada
Gevangen op twee eilanden
Ada is de dochter van de graaf van Holland, en heeft weinig te vertellen over haar toekomst. Ze heeft te luisteren naar haar ouders en ze moet trouwen met de man die door haar machtsbeluste moeder wordt uitgekozen. Meteen na haar huwelijk wordt ze ontvoerd en in ballingschap naar het buitenland gebracht.
Boerencultuur
Hoe het platteland verdwijnt uit onze herinnering
Zesduizend jaar vormde de wereld van de boeren de ruggengraat van de menselijke geschiedenis. Door verstedelijking, industrialisatie en de klimaatcrisis dreigt nu de eeuwenoude kennis van het land verloren te gaan. Dit boek laat ons een rijke en complexe boerencultuur ontdekken: tradities, wijsheden, vieringen en opstanden, in heel Europa, van de negentiende eeuw tot nu.Fragment: ‘Boeren hadden groot gelijk om de vooruitgang te wantrouwen’
Bespreking: Boerencultuur als herinnering aan arme sappelaars
Bouwen voor Luther
De emancipatie van de Amsterdamse Lutheranen in de 19e eeuw
In 1600 trokken gevluchte lutheranen uit Antwerpen in een schuilkerk aan het Spui in Amsterdam. Ze werden hier gedoogd door het calvinistische stadsbestuur, en pas in de loop van de 18e eeuw erkend. Dat veranderde in de loop van de 19e eeuw, nadat de vrijheid van godsdienst werd ingesteld.
De liederlijke middeleeuwen
De andere kant van de mythe
De middeleeuwen van ridders en jonkvrouwen, lieflijke liederen van minnezangers zijn het resultaat van al te brave beeldvorming en in grote lijnen een concept van de negentiende eeuw. Jef Jansens schraapt het laagje zoet glazuur van de mythe. De middeleeuwse cultuur laat, in woord en beeld, een rauwere werkelijkheid doorschemeren.Bespreking: De vrolijke, vrije en vunzige Middeleeuwen
De toekomst van het verleden
Reflecties over Nederlands slavernijverleden en -erfgoed
Waldo Heilbron, voorvechter van de dekolonisatie van onze geschiedenis, laat in De toekomst van het verleden zijn licht schijnen over het slavernijverleden van Nederland en de doorwerking en betekenis daarvan tot aan de dag van vandaag. Wanneer we onze kennis van ons verzwegen verleden willen verdiepen, zijn we aangewezen op nieuwe manieren van denken en onderzoek verrichten, betoogde hij al in 2006.
Het Jekerkwartier
Broedplaats van vrolijk verzet
Het Jekerkwartier in Maastricht heeft zich in de decennia na de Tweede Wereldoorlog ontwikkeld tot een broedplaats van vrolijk verzet. De kunstenaars en krotbewoners en later de nozems, provo’s, hippies en krakers komen ieder op hun eigen manier in opstand tegen de burgerlijkheid van die tijd.Artikel: Provo’s in de provincie
In dienst van negen premiers
De dagboeken van jhr.mr. A.J.M. van Nispen tot Pannerden (1946-1972)
Jonkheer A.J.M. (Buurt) van Nispen tot Pannerden nam na de oorlog een invloedrijke positie in op het ministerie van Algemene Zaken, het kleine departement dat ten dienste staat van de minister-president. Toen hij tien dagen na de val van het eerste kabinet-Biesheuvel op nauwelijks 58-jarige leeftijd overleed, had hij in 26 jaren als ambtenaar negen premiers gediend.Bespreking: ‘Het schijnt bij het Koninklijk Huis nooit zonder strubbelingen te kunnen’
Stakkers & Stakers
Hoe Noord-Holland Noord worstelde met armoede en werkloosheid, 1930-1940
De diepe economische crisis in de jaren dertig van de twintigste eeuw kwam vooral hard aan in het noordelijke deel van Noord-Holland. In sommige gemeenten lagen armoede en werkloosheid ver boven het landelijke gemiddelde. Tuinders leefden van krediet naar krediet, arbeiders verdrongen zich voor een plaatsje in gesubsidieerde werkprojecten en middenstanders zagen hun omzet drastisch teruglopen.
Veldwachter in bezettingstijd
Fries verzet bij politie, gevangenis en belasting
‘Van de oorlog wil ik niets meer weten.’ Dat was bij Tiny thuis de standaardreactie wanneer ze vroeg naar het ver weggestopte oorlogsverleden van haar Friese familie. Tot haar mem op 85-jarige leeftijd toch begon te praten. Plotseling ontvouwde zich voor haar ogen een mozaïek van Friese verzetsverhalen waarin ook haar eigen ouders, ooms en grootouders een rol speelden.Artikel: Fries verzet bij politie tijdens de Tweede Wereldoorlog
Wrakken in wereldzeeën
Vergane Nederlandse schepen uit de zeventiende eeuw
De zeventiende eeuw was meer dan alle andere perioden in de Nederlandse geschiedenis een maritieme eeuw. De vlaggenschepen van beroemde admiraals en de overzeese ondernemingen van de handelscompagnieën bepaalden lange tijd het beeld. Maar ook de Europese internationale handel werd gedomineerd door Nederlandse vrachtschepen en het binnenlandse netwerk van trekschuiten en beurtvaarders was uniek binnen ons continent.
