Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 31/32 | Signalementen week 35 >>>
Selectie week 33/34
Aemilia
Vlaggenschip van Maarten Tromp
Wie bekend is met de maritieme geschiedenis van Nederland in de zeventiende eeuw, weet dat de zeemacht in die periode enige beroemde schepen kende. Veelal robuuste oorlogsbodems die meerdere zeeslagen doorstonden en onderdak verleenden aan illustere zeehelden. Een goed voorbeeld daarvan is de Aemilia, het vlaggenschip van Maarten Tromp. In Aemilia volgt de lezer de indrukwekkende carrière van dit oorlogsschipDe Muur voorbij
Berlijnse fado
Herfst 1981 reisde Harrie Lemmens naar Oost-Berlijn om daar – aan die kant van de Muur – als beginnend vertaler aan de slag te gaan. Hoewel hij er met een paar korte tussenpozen zo’n drie jaar woonde, was zijn verblijf in de DDR geen ideologische keuze voor het ‘reëel bestaande socialisme’. Hij verlangde slechts naar iets nieuws, ‘ook al was het bij voorbaat duidelijk dat dat geen paradijs genoemd kon worden.’De Patriarchen
De oorsprong van ongelijkheid
Wetenschapsjournaliste Angela Saini schreef een moedig boek over hoe mannen de baas werden én hoe het anders kan. Voor fans van Sapiens en The Dawn of Everything: een baanbrekende verkenning van genderonderdrukking – de oorsprong, de geschiedenis, onze pogingen om het te begrijpen en onze inspanningen om het te bestrijdenHerman Willem Daendels
1762-1818 De kleine Napoleon
Herman Willem Daendels (1762-1818) heeft in de korte tijd van zijn actieve leven van 1780 tot aan zijn dood in 1818 vele politieke veranderingen niet alleen meegemaakt, maar daarin ook een belangrijke rol gespeeld, zowel op het nationale als het internationale vlak.Bespreking: Het kameleontische leven van Herman Willem Daendels
Het geheim van de Peperstraten
Marja van Trier startte in 2017 een onderzoek naar de herkomst van de vele Peperstraten in Nederland en België. Die zijn waarschijnlijk veel ouder dan tot nu toe werd aangenomen. Een groot deel van de Peterstraten dateert uit de Middeleeuwen. In haar werk als theatermaker over landschapsgeschiedenis was Van Trier verschillende keren in een Peperstraat terecht gekomen. Omdat de bestaande verklaringen voor die naam haar vaak niet aannemelijk leken ontstond het plan om er een gedegen onderzoek naar te doen.
Artikel: Peperstraten hebben (vaak) helemaal niets met peper te maken
Karate Bert
De criminele carrière van een Rotterdamse meesterontsnapper
Karate Bert is een rauwe criminele tijdreis van kattenkwaad in het naoorlogse Rotterdam tot internationale drugshandel in Marokko. Het levensverhaal van de ras-Rotterdammer is een rollercoaster van inbraken, kluizenkraken, wildwest-achtervolgingen en bloedstollende gevangenisuitbraken in binnen- en buitenland.Kunst marcheert altijd
Over Rembrandt, Van Gogh en de waarde van artistieke roem
De kunstwereld heeft van oudsher een hoog nieuwekleren-van-de-keizer-gehalte. De oh’s en ah’s zijn niet van de lucht, terwijl het getoonde daar niet altijd aanleiding toe geeft. Niet de artistieke kwaliteit, maar de naam en reputatie van de maker lijken de doorslag te geven als het gaat om de waardebepaling van kunst.Maria-Theresia van Oostenrijk (1717-1780)
Keizerin-moeder van de Oostenrijkse Nederlanden en het Heilige Roomse Rijk
Veertig jaar heerste Maria-Theresia van Oostenrijk (1717-1780) over het Heilige Roomse Rijk, waaronder ook de Oostenrijkse Nederlanden vielen. Aan de hand van haar teruggevonden privécorrespondentie maken we kennis met deze machtige vrouw. Ze heerste soeverein over een immens gebied, was moeder van zestien kinderen en getrouwd met een wispelturige echtgenoot.Oriëntatie in de filosofie
Westerse wijsbegeerte in wisselwerking met geloof en theologie
‘Oriëntatie in de filosofie’ van Gijsbert van den Brink is al ruim twintig jaar een standaardwerk op het gebied van de geschiedenis van de wijsbegeerte. Het is een toegankelijk geschreven introductie in de westerse filosofie, met bijzondere aandacht voor het grensgebied tussen filosofie en theologie. Alle hoofdstromingen uit de geschiedenis van de wijsbegeerte en de belangrijkste figuren daarin passeren de revue.Schaduw rond het middaguur
De geschiedenis van Zuid-Azië in de twintigste eeuw
Zuid-Azië vormt voor een vijfde van de wereldbevolking de thuisbasis. Toch weten we in het Westen maar weinig over de geschiedenis van dit deel van de wereld. Waar wij de wereldoorlogen als de twee belangrijkste kantelpunten van de twintigste eeuw beschouwen, staat in Zuid-Azië de opdeling van het Brits-Indische rijk centraal. Zuid-Azië-expert Joya Chatterji laat ons op treffende wijze kennismaken met de twintigste-eeuwse geschiedenis van dit onderbelichte subcontinent.Wachten op mijn arrestatie in de nacht
Een Oeigoers verhaal
Eén voor één verdwenen de vrienden van de Oeigoerse dichter Tahir Hamut Izgil. De vervolging van de Oeigoeren door de Chinese regering was al jaren bezig, maar in 2017 nam de onderdrukking, versterkt door de opkomst van een hightech controlestaat, een angstaanjagende nieuwe vorm aan. Meer dan een miljoen mensen verdwenen in ‘heropvoedingskampen’.Wij waren geen soldaat
Het leger was voor losers
Het leger was nooit populair in Nederland, maar de weerzin tegen al wat militair is, bereikte een hoogtepunt in de tweede helft van de afgelopen eeuw. In progressieve kringen werd het als stoer gezien om je aan de dienstplicht te onttrekken. Militaire waakzaamheid, daar moesten anderen maar voor zorgen. Nu, na de wake-up calls van Trump (zorg eens voor je eigen defensie) en Poetin (de Russen komen), roept die opstelling vragen op.Bespreking: Het leger was voor losers
Meer geschiedenisboeken:
- Cornelis Jacobszoon Drebbel. ‘Voorloper van de Wetenschappelijke Revolutie of Charlatan?’
- Handleiding voor Ontheemden (gedichten) – Robin Block
- Jan Schoonhoven en Lothar Wolleh – Vrienden voor de kunst – Antoon Melissen
- Joden in Soest tijdens de Tweede Wereldoorlog – Heleen Joosse
- Koe (roman) – Beat Sterchi
- Niki (roman) – Christos Chomenidis