Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 43 | Signalementen week 45 >>>

Selectie week 44

24 uur in het oude China

Welkom in Chang’an in het jaar 17. De Han Dynastie is op zijn hoogtepunt en de hoofdstad van het Chinese rijk is het bruisende middelpunt, zowel op economisch als cultureel gebied. In dit boek brengen we 24 uur door met 24 inwoners van de stad. Aan het woord komen onder anderen een arts, een grafrover, een danseres, een leraar en een vroedvrouw. Hun verhalen, en de kaderteksten met interessante aanvullende informatie, geven ons een helder beeld van hoe het was om in die boeiende tijd te leven.
Fragment: Een arts in het oude China
Wat doen we met de spullen?

Wie sterft, verdwijnt van de aardbodem. Wat achterblijft, zijn de spullen. Wat zeggen die spullen over ons? Toen de Brabantse Jo van Overdijk achttien jaar was, had ze minder dan vijftig bezittingen. Toen ze op negentigjarige leeftijd overleed, waren dat er meer dan tienduizend. Aan de hand van een doorsnee nalatenschap vertelt journalist Dick Wittenberg niet alleen een aangrijpende familiegeschiedenis, maar laat hij ook zien hoe Nederland de afgelopen eeuw ingrijpend veranderde.
Fragment: Leven in een tijd van overvloed
Acht jaar Achtuur

Acht jaar Achtuur is een persoonlijk verslag van de politieke journalist Ron Fresen. Daarnaast is het een scherp inside-portret van een Binnenhof dat in crisis verkeert. Ron Fresen is al jaren het politieke gezicht van het NOS Journaal. Als de gebeurtenissen op het Binnenhof duiding nodig hebben, gaat de presentator van dienst om acht uur al snel ‘over naar Ron in Den Haag’. Vanaf een Haags dakterras legt Fresen vervolgens met zijn vertrouwde stem aan miljoenen kijkers helder en betrouwbaar uit welke politieke ontwikkelingen er die dag zijn.
Catharina de Grote en Potjomkin

Catharina de Grote staat bekend als een van de meest invloedrijke vrouwen uit de geschiedenis. Gedurende haar tsaristische regime (1762-1796) transformeerde ze Rusland tot een machtig rijk door onder andere Oekraïne en de Krim te veroveren, waarmee de basis werd gelegd voor het moderne Rusland. Belangrijke spil hierin was prins Grigori Potjomkin, medeheerser en tevens haar voornaamste minnaar. In dit indrukwekkende boek vertelt Simon Sebag Montefiore het verhaal van hun vurige maar ook tumultueuze liefdesaffaire. Op basis van de intieme brieven van Catharina en Potjomkin en diepgaand onderzoek reconstrueert Montefiore zowel de persoonlijke als de politieke kanten van hun relatie – een affaire die de wereld voorgoed zou veranderen.
De tempeliers in de Lage Landen

De tempelorde werd in 1120 opgericht om de pelgrims in het Heilige Land te beschermen. De tempelridders waren gevreesde krijgers en ontpopten zich tot grootgrondbezitters en bankiers. In 1312 werd de grootste religieuze ridderorde ooit ontbonden op bevel van Filips IV de Schone van Frankrijk. Vele tempeliers werden geëxecuteerd. Minder bekend is het belang van de Lage Landen als logistieke en financiële draaischijf van de tempelorde. Jan Hosten vertelt over de Vlaamse roots van de tempeliers, hun activiteiten en commanderijen in de Lage Landen en de restanten van dat patrimonium.
Het beklemde land

Of boeren nu willen of niet: aan een duurzame transitie van hun sector valt niet te ontkomen. Maar hoe moet je de akkers rendabel bebouwen met minimaal gebruik van chemicaliën en kunstmest? In het noorden van Nederland slaan drie jonge agrariërs de handen ineen. De zoektocht naar oplossingen is voor deze ‘bodemboeren’ een dagelijks gevecht, want niets is wispelturiger dan de natuur. Halverwege de vorige eeuw ging nog 40 procent van een gemiddeld inkomen op aan voeding, tegenwoordig 12 procent. Dankzij de boeren, met hun schitterende groeicijfers. En dankzij de supermarkten, die stunten met ‘van eigen bodemprijzen’.
Leven als een mens
Hoe zijn wij mensen geworden wie we zijn? Eerder probeerde Charles Foster het bewustzijn van dieren te begrijpen door te leven als een das, otter, vos, hert en gierzwaluw. Nu onderzoekt hij drie cruciale perioden van de menselijke ontwikkeling om het bewustzijn van misschien wel het vreemdste dier van allemaal te begrijpen: de mens. In geïmproviseerde onderkomens in de bossen van Engeland woont hij als jagerverzamelaar, voor de nieuwe steentijd verhuist hij naar een prehistorische nederzetting en voor de periode van de Verlichting inspecteert hij universiteiten, cafés en kunstgalerieën.
Máxima

Ze is de populairste vrouw van Nederland, bewonderd door miljoenen. Tegenwoordig lijkt het alsof ze voor het koningschap in de wieg is gelegd, maar dat begon toch echt anders. Het meisje uit de Argentijnse middenklasse moest haar eigen pad bewandelen om uiteindelijk de troon te bereiken. Máxima. De wording van een koningin behandelt het leven van een vrouw over wie al veel is verteld en geschreven. Maar Rodolfo Vera Calderón en Paula Galloni, en hun vele bronnen, winden er bepaald geen doekjes om.
Soldaten van God

Duizenden Nederlanders namen in de tweede helft van de negentiende eeuw de wapens op om in Italië te strijden voor de Kerkelijke Staat. Een vergeten oorlog die zich afspeelde op een zijtoneel van oplopende conflicten tussen Europese grootmachten. Na een oproep van paus Pius IX om het ‘Erfgoed van Petrus’ te verdedigen, leverde Nederland de meeste vrijwilligers, veelal boerenzonen en ambachtslieden. Priesters die zich hadden ingezet voor de werving, troostten ouders als hun zoon als martelaar was omgekomen. Geen reden voor rouw, maar juist voor dankbaarheid.
Van aardappel tot avocado
Van aardappel tot avocado neemt je mee op een smakelijke reis door zeventig jaar Nederlandse eetgeschiedenis, met de Allerhande als reisgids. De eerste Allerhande verscheen in 1954. Zevenhonderdduizend exemplaren werden van deze eerste krantjes gedrukt en in een straal van een kilometer rond alle Albert Heijn-fi lialen – super-markten waren er nog niet – huis aan huis verspreid. Stel je eens voor dat je alle edities van Allerhande op een rij naast elkaar zou leggen, alsof ze borden op een heel lange tafel vormen, met aan het ene hoofd van de tafel een bord uit 1954, en aan de andere kant een bord van nu. Achter al die borden zitten talloze verhalen.