Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 49 | Signalementen week 51 >>>

Selectie week 50 (2021)

Gifmengsters, gladiatoren en geleerden

In Gifmengsters, gladiatoren en geleerden schetsen Philip Matyszak en Joanne Berry een beeld van een verdwenen staat via de levens van zijn bekende en onbekende burgers. Ze maken gebruiken van inscripties, weggegooide brieven, biografieën en mythen. Niet alleen mannen komen aan bod, ook Romeinse vrouwen hebben macht en invloed uitgeoefend. In dit boek maken we onder meer kennis met dichteres Sulpicia en de succesvolle gladiator Amazonia.
Voorpublicatie: Titus Livius – Geschiedschrijver van Rome
Antwerpen

De stad die Antwerpen ooit geweest is, is vandaag de dag haast onherkenbaar. Verwoest door de vlammen en bombardementen van de wereldoorlogen is haar geschiedenis goed verstopt achter een façade van herbouwde monumenten. Toch was de havenstad ooit het middelpunt van de wereld. Als handelscentrum kende Antwerpen in de zestiende eeuw geen evenbeeld, en haar rijkdom en weelde leken ongeëvenaard. De stad van Plantijn en Brueghel stond bol van de bedrijvigheid.
Bespreking: De gloriejaren van Antwerpen
Slavernij en beschaving

In Slavernij en beschaving onderzoekt Karwan Fatah-Black hoe het denken over slavernij zich door de eeuwen heen gevormd heeft. Hoe kan een beschaafde samenleving slavernij toestaan? Weinig historische onderwerpen zorgen voor meer discussie dan het slavernijverleden. Waarom is er debat over iets waar iedereen tegen is? Waarom worden beelden van slavenhandelaren van hun sokkel getrokken terwijl de slavernij allang is afgeschaft? En hoe komt het dat in onze huidige samenleving nog steeds miljoenen mensen onvrij zijn?
Fragment: Slavernij in de antieke wereld en het vroege christendom
De familie Mann

Een tragisch verhaal van een gezin dat wordt beheerst door de literaire roem van de vader, Thomas Mann. Zijn vrouw Katia zorgt dat hij ongestoord kan werken. De mooie zoon Klaus wil als schrijver zo beroemd zijn als zijn vader. Erika, de oudste dochter, bemint net zo hartstochtelijk als ze haat. De schuwe Golo zoekt zijn geluk ver van het gezin. Michael wil een groot musicus worden. Vaders lieveling, Elisabeth, praat met dieren en wil de wereld redden. En allemaal roddelen ze over Monika. De broers en zussen experimenteren in de liefde en met drugs, verkwisten het geld van hun ouders – en worden serieuze tegenstanders van Hitler.
Diaconaat en ouderen

Diaconaat en ouderen hebben veel met elkaar van doen. Diaconieën en diaconale organisaties bieden vanouds hulp en aandacht aan kwetsbare ouderen. In kerkelijke gemeenten is bezoekwerk aan ouderen een centrale activiteit. Ouderen behoren zelf tot de meest actieve vrijwilligers. Door vergrijzing zijn er meer ouderen dan voorheen en groeit ook de onderlinge diversiteit. Hoe gaan kerkelijke gemeenten en diaconieën om met ouderen van nu? In deze studie wordt de relatie tussen diaconaat en ouderen op een fundamentele en contextuele manier onderzocht.
Een kleine cultuurgeschiedenis van de (grote) neus

Caro Verbeek neemt de lezer mee op een reis langs opvallende neuzen in de westerse cultuurgeschiedenis. Een lofzang op de neus, in al haar vormen en afmetingen. In Een kleine cultuurgeschiedenis van de (grote) neus neemt Caro Verbeek de lezer mee op een reis langs opvallende neuzen in de westerse kunst en cultuur. Van Michelangelo, Rembrandt en Gogol tot Barbie, Barbra Streisand en #sideprofileselfie. Verbeek laat zien hoezeer ons esthetische oordeel afhangt van culturele omstandigheden waarvan we ons vaak nauwelijks bewust zijn.
Geleerde zorgen

In dit boek beschrijft historica Mieke van Baarsel de geschiedenis van de Leidse medische faculteit en het academisch ziekenhuis in de negentiende en twintigste eeuw. Begin negentiende eeuw stond de Leidse medische faculteit er slecht voor. Hoogleraren gaven nog college in het Latijn en haalden hun inspiratie uit de geschriften van grote voorgangers als Boerhaave. Het aantal geneeskundestudenten bereikte halverwege de eeuw een dieptepunt.
Goede namen

Goede namen: dat is de wereld van de betere kringen, dubbele namen, oud geld, deftigheid en voornaamheid. Het zijn de families die vaak generaties lang stad en land bestuurd hebben: adel en patriciaat. Ze vormden de top van de maatschappelijke piramide, gaven de toon aan en waren tot ver in de twintigste eeuw te vinden op plaatsen van macht en aanzien, of dat nu de regering was, het bedrijfsleven of de KNVB. Centraal in dit boek staat de vraag of en hoe deze deftige kringen zich hebben gehandhaafd in de roerige naoorlogse periode, met haar erfbelasting, de revolte tegen het regentendom en de opkomst van nieuwe elites.
Twaalf keizers

Hoe ziet macht eruit? In Twaalf keizers vertelt Mary Beard, in een tijd dat er weer beelden van hun voetstuk worden getrokken, hoe de beeldvorming van de rijken en machtigen in het Westen meer dan twee millennia lang is bepaald door voorstellingen van Romeinse heersers. Centraal staan de ‘twaalf keizers’, van de meedogenloze Julius Caesar tot de vervloekte Domitianus. Waarom staan juist die moordende autocraten in de kunst tot op de dag van vandaag zo sterk op de voorgrond?
Waar is de Italia?

Op 25 mei 1928 waait een stormachtige en ijskoude wind over Spitsbergen, waar de Italiaanse kruiser Città di Milano in nerveuze afwachting is van berichten vanaf de Italia. Het luchtschip moet vandaag terugkeren aan de Koningsbaai na een succesvolle expeditie naar de Noordpool. Helaas is het radiocontact verloren gegaan en de zorgen daarover bij kapitein Romagna en zijn bemanning stijgen met het uur. De internationale journalisten die zich aan de ijzige baai hebben verzameld weten elkaar al te vertellen dat het mis is: het trotse luchtschip van de fascistische generaal Umberto Nobile is vergaan, ergens in de poolzee.