Donderdag 17 februari worden de resultaten van een uitgebreid onderzoek naar het Nederlandse geweld tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog van 1945 tot 1949 gepubliceerd. De NOS maakt er een programma over, dat ’s avonds wordt uitgezonden.
Presentator Winfried Baijens praat met een aantal onderzoekers over de uitkomsten. Ook is een reportage te zien uit Indonesië, waar de gevolgen van de onafhankelijkheidsstrijd nog ieder jaar worden herdacht. Verder is er aandacht voor de bijdrage van de Indonesische curatoren aan de tentoonstelling Revolusi!, die vanaf februari te zien is in het Rijksmuseum in Amsterdam.
Aan het onderzoek, dat voluit ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’ heet, is ruim vijf jaar gewerkt door drie prominente instellingen: het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, het Nederlands Instituut voor Militaire Historie en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Het onderzoek moet antwoord geven op vragen naar de aard van het door Nederland gebruikte geweld in het na-oorlogse Nederlands-Indië, alsook de oorzaken én de gevolgen ervan. Na presentatie van het rapport worden in de loop van vier maanden twaalf verdiepende boeken gepubliceerd.
Over het optreden van Nederlandse troepen in voormalig Nederlands-Indië is al enkele jaren veel te doen, onder meer door claims van slachtoffers en verschillende onderzoeken en publicaties. In 2009 kwam het tot rechtszaken en in 2011 besloot de rechtbank Den Haag dat er een schadevergoeding moest komen voor de weduwen van slachtoffers van standrechtelijke executies in Rawagedeh. Na publicatie van de studie De brandende kampongs van Generaal Spoor van de Zwitsers-Nederlandse onderzoeker dr. Rémy Limpach, met daarin schokkende voorbeelden van extreem geweld, drong de Tweede Kamer bij de regering aan op uitgebreid onderzoek. Het kabinet besloot daar eind 2016 geld voor vrij te maken.
De uitzending van de NOS over de presentatie van het rapport heeft als titel De strijd om Indonesië en is donderdag 17 februari te zien op NPO 2 (22.20-22.50 uur).
De twaalf boekpublicaties naar aanleiding van de onderzoeken zullen vanaf 17 februari verschijnen bij Amsterdam University Press en worden besproken op Historiek.
