Kunsthandel Hoogsteder & Hoogsteder en Museum Boijmans van Beuningen hebben een olieverfschets van de Vlaamse barokschilder Peter Paul Rubens ontdekt. Rubens maakte de schets vermoedelijk rond 1625, als ontwerp voor een wandtapijt.
De olieverfschets werd per e-mail onder de aandacht gebracht van kunsthandel Hoogsteder & Hoogsteder. De kunsthandel krijgt dagelijks tal van aanbiedingen, maar deze besloten ze nader te bestuderen. Emilie den Tonkelaar, die het onderzoek leidde:
“Er bleken zoveel aanwijzingen te zijn, dat wij ervan overtuigd raakten dat het wel eens om een echte Rubens kon gaan. De logische volgende stap was om onze bevindingen te delen met Friso Lammertse.”
Achttiende schets
De conservator van Museum Boijmans en Rubens-expert bevestigde de conclusie. Rubens maakte verschillende olieverfschetsen voor zijn tapijtserie getiteld Triomf van de Eucharistie. De kunstenaar maakte deze schetsen zonder hulp van bijvoorbeeld leerlingen. Tot op heden waren er zeventien olieverfschetsen bekend die gemaakt werden voor de serie van in totaal twintig wandtapijten. Het nu ontdekte werk kan als achttiende aan de serie worden toegevoegd.
Wat de ontdekkers betreft gaat het om een belangrijk onderdeel van de serie, omdat vier hoofdrolspelers van het vroeg zeventiende-eeuws Europa erop worden afgebeeld. Vooraan knielt Keizer van het Heilige Roomse Rijk Ferdinand II (1578-1637). Achter hem knielen de Spaanse koning Filip IV (1605-1665), zijn vrouw Elizabeth van Frankrijk (1603-1644) en, in habijt, de opdrachtgeefster van de serie: landvoogdes van de Spaanse Nederlanden Isabella van Spanje (1566-1633).
Detaillering
Het schilderij is deels overschilderd, maar in detaillering is de schilderstijl en het kleurgebruik van Rubens volgens de onderzoekers duidelijk herkenbaar.
De maatvoering is gelijk aan andere olieverfschetsen uit deze serie. Doorslaggevend was de infraroodfoto die de particuliere eigenaar had laten maken. Daaruit bleek dat op de grondering, onder de verflaag, de titel van de voorstelling stond geschreven, zoals ook bij enkele andere olieverfschetsen uit deze serie het geval is.
Bovendien toonde het aan dat het schilderij oorspronkelijk op paneel was gemaakt, net als de andere olieverfschetsen. Het werd pas later op doek overgebracht.
Boek: De grote Rubens atlas