Dark
Light

Onderwaterbeelden van ruim 170 jaar geleden gezonken HMS Terror

Schip was op zoek naar noordwestelijke doorvaart
2 minuten leestijd
Onderwaterbeelden van de HMS Terror - Still YouTube

Het Britse schip de HMS Terror vertrok in 1845 naar noordelijk Canada in een poging een nieuwe handelsroute te vinden die de Atlantische en de Stille oceanen met elkaar zou verbinden. Deze Noordwestpassage werd echter niet gevonden. De reis eindigde in een drama. Het schip keerde nooit terug en van de bemanningsleden werd nooit meer wat vernomen. Pas in 2016 werd het wrak van de Terror teruggevonden. Canadese duikers hebben het goed bewaard gebleven wrak recent bezocht en gefilmd.

John Franklin
John Franklin
De expeditie van 1845 stond onder leiding van de door de wol geverfde Britse zeevaarder en poolonderzoeker John Franklin (1786-1847). Hij zeilde eerder onder meer om Spitsbergen, onderzocht grote delen van Alaska en de Siberische Poolzee, overwinterde op het Grote Beren-meer in Canada en volgde een groot deel van de destijds nog niet in kaart gebrachte Canadese Coppermine-rivier. Van 1836 tot 1843 was Franklin gouverneur van Tasmanië.

In 1845 kreeg de zeevaarder opdracht van de Britse admiraliteit om te onderzoeken of er in Noord-Canada een Noordwestpassage gevonden kon worden. Met twee schepen, HMS Terror en HMS Erebus, werd hij geacht vanaf de Baffinbaai via Lancaster Sound, de Straat Barrow, Melville Sound en de Straat McClure de Beringstraat binnen te varen. Dit bleek echter makkelijker gezegd dan gedaan.

Voor de hele expeditie was drie jaar uitgetrokken. De twee schepen wisten nog wel Lancaster Sound te bereiken, maar werden vervolgens in de zomer van 1845 voor het laatst gesignaleerd door de bemanning van een Schotse walvisvaarder. Daarna werd niets meer van Franklin en zijn 129 bemanningsleden vernomen. Tussen 1848 en 1852 werden verschillende reddingsoperaties op touw gezet, maar die brachten geen duidelijkheid over het lot van de mannen. De zoektochten leidden overigens wel tot de ontdekking van de noordwestelijke doorvaart.

In 2014 werd het wrak van de HMS Erebus – dat onder persoonlijk bevel stond van Franklin – gevonden in de buurt van King William Island in Canada. Twee jaar later volgde, zo’n honderd kilometer verderop, de ontdekking van het wrak van de Terror. Dit wrak ligt op zo’n 24 meter diepte en blijkt in zeer goede staat te verkeren. Canadese duikers hebben het wrak recent uitvoerig onderzocht en beelden vrijgegeven. Aan boord lijkt veel nog intact te zijn. Serviesgoed is nog heel en ook het bureau van bevelvoerder Francis Crozier is bewaard gebleven. De onderzoekers:

“De laatjes zijn dicht en het bureau ligt onder een laag slik. Dat zijn perfecte omstandigheden voor objecten en documenten. Elke la is een schatkist met ongekende informatie over de expeditie.”

Aangezien de omstandigheden vrij gunstig zijn, hopen de onderzoekers dat zelfs papier aan boord bewaard kan zijn gebleven. Mogelijk kan zo eindelijk meer duidelijk worden over wat er precies in 1845 is gebeurd. Op basis van de beelden die tot nu toe bekend zijn, concluderen de onderzoekers dat de HMS Terror waarschijnlijk niet abrupt, maar vrij gelijkmatig zonk. Een rechtopstaand stuurwiel, maar ook intact serviesgoed wijzen hier op.

Er zijn plannen om voor volgend jaar een nieuwe operatie op touw te zetten. Mogelijk worden er dan ook objecten uit het schip geborgen.

Ook handig: Lijst met ontdekkingsreizigers
Boek: Erebus – Het verhaal van een schip

×