“Verklaring van het plan der Nieuwe Kerk te Amsterdam, ter gelegenheid der Plegtige inhuldiging van Z.M. den koning, Willem II. Met aanwijzing van den tijd en de deur, welke men dient in acht te nemen, om tot de zitplaatsen te geraken, waarvoor men Toegang-Billetten ontvangen heeft. Benevens het Programma der Plegtigheden, artikelen der grondwet, hierop betrekking hebbende, en opgave der festiviteiten gedurende Z.M. verblijf in de hoofdstad. Amsterdam: Johannes Guykens, 1840.”
Het bezit van het boekje doet vermoeden dat boekenverzamelaar baron Van Westreenen (1783-1848), de grondlegger van Museum Meermanno, aanwezig was bij de inhuldiging van de koning. Baron Van Westreenen was vertegenwoordiger van de ridderschap in de Provinciale Staten van Holland (na 1840: Zuid –Holland) en koning Willem I verleende hem wegens persoonlijke verdiensten de titel van baron. Van Westreenen’s functie bij de Hoge Raad van Adel bracht hem regelmatig in contact met het hof. Hij was zelfs betrokken bij de voorbereidingen van de doop van prins Alexander, de tweede zoon van kroonprins Willem en prinses Paulovna in 1818. Het Prinsje van Oranje werd in aanwezigheid van de gehele Koninklijke familie in de Grote Kerk te Den Haag gedoopt. Na de inhuldiging van Koning Willem II benoemde hij baron Van Westreenen in 1842 tot buitengewoon kamerheer. Van Westreenen ambieerde eigenlijk de post van opperschenker waar hij twee keer tevergeefs naar solliciteerde. Willem II weigerde hem deze functie en benoemde een ander. (1)
Het programmaboekje van de inhuldiging van Willem II bestaat uit een beschreven indeling van de zit- en staanplaatsen, twee plattegronden van de Nieuwe Kerk en een gedetailleerd programma van de inhuldiging dat puntsgewijs uiteen is gezet. Tevens bevat het boekje artikelen uit de grondwet. De gehele grondwet wordt tijdens de inhuldiging voorgelezen door de Secretaris van Staat, waarna de koning een eed aflegt. Er zijn twee Koningen van Wapenen aangesteld die een ceremoniële rol vervullen en de nieuwe koning aankondigen:
“Onmiddellijk na de hoofdelijke beëdiging, zal de eerste Koning van Wapenen zijnen Schepter zwaaijen, en driemaal, met luider stemme uitroepen: leve de Koning ! hetwelk door den anderen Koning van Wapenen zal worden herhaald.
Het trompetten-geschal zal zich dadelijk doen hooren met het Vaderlandsch lied van Wilhelmus en het Volkslied, en op een daartoe te geven sein, zal deze plegtigheid aan den Volke bekend gemaakt worden door 101 kanonschoten en het luiden van al de klokken.”
De plechtigheid wordt besloten met een psalm. Deze psalm (Psalm 72, vers 11) is tevens opgenomen in het boekje, evenals het programma van de meerdaagse activiteiten na de inhuldiging, te weten:
- Zaterdag 28 Nov. – Inhuldiging van den Koning. Gala diner van 180 Couverts in de groote zaal van het paleis waartoe al de leden van den Raad van State zullen genoodigd zijn. – Des avonds algemeene illuminatie.
- Zondag 29 Nov. – Diner ten Hove, waartoe de vreemde gezanten zullen genoodigd zijn.
- Maandag 30 Nov. – Gala-representatie in de Stads Schouwburg.
- Dingsdag 1 Dec. – Concert in Felix-Meritis.
- Woensdag 2 Dec. – Groot Bal ten Hove.
- Donderdag 3 Dec. – Voorstelling van het Fransche Tooneelgezelschap in den Stads Schouwburg.
- Vrijdag 4 Dec. – Voorstelling der Italiaansche Opera in den Stads Schouwburg.
- Zaturdag 5 Dec. – Terugkeer van HH. MM. [de Koning en de Koningin] naar de Residentie.
~ Museum Meermanno – Leonie Wingen
Museum Meermanno in Den Haag zet op Historiek iedere maand een interessant boek uit de eigen collectie in de schijnwerpers. Er wordt wisselend aandacht besteed aan de historische en moderne (v.a. 1850) collectie van het museum. Een overzicht van al geplaatste boeken is altijd op deze pagina te vinden.
