Een beeld zegt meer dan duizend woorden. Dit gezegde geldt zonder twijfel voor de foto’s uit de Tweede Wereldoorlog. Indrukwekkend zijn met name foto’s over het menselijk leed in de concentratiekampen. Militair historicus Ian Baxter verzamelde ruim honderd zeldzame foto’s uit en over het kamp Bergen-Belsen en combineerde die in het boek Bergen-Belsen. Zeldzame foto’s uit oorlogsarchieven (BBNC uitgevers, 2015).
Het kamp
De foto’s die Baxter verzameld heeft, zijn vooral afkomstig uit het Imperial War Museum in Londen en Yad Vashem, de officiële Israëlische staatsinstelling voor de herdenking van Joodse slachtoffers van de Holocaust. Het fotoboek bevat ook, en dat is zeldzaam, foto’s die SS’ers zelf maakten van hun gruwelijke werk.
In het krijgsgevangenen- en concentratiekamp Bergen-Belsen, gelegen in het noordwesten van Duitsland, stierven minstens 70.000 mensen een gruwelijke dood. Er zaten met name Joden opgesloten, maar ook homoseksuelen, Tsjechen, Polen, antinazistische christenen en zigeuners.
Onder het personeel in concentratiekampen bleken zich veel vrouwen te bevinden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er liefst 55.000 personen in dienst in een krijgsgevangen-, concentratie- of vernietigingskamp, onder wie 3700 vrouwen. De SS ronselde deze vrouwen door de belofte van licht lichamelijk werk en een riant salaris.
Na de bevrijding
Toen de geallieerden het kamp in april 1945 bevrijden troffen zij 60.000 nog levende gevangenen aan, van wie velen doodziek en totaal uitgeput waren. Van hen overleden alsnog 13.000 aan ziekten of uitputting. Nadat het kamp bevrijd werd, zetten de geallieerden alles op alles om een rechtvaardige straf voor de staf van Bergen-Belsen.
Elf personen die in het kamp werkzaam waren geweest, kregen de doodstraf voor hun misdaden, via ophanging. De meer bekende terdoodveroordeelden waren Josef Kramer, Fritz Klein, Irma Grese en Franz Hössler. Voorts spraken de geallieerden gevangenisstraffen uit van 1-15 jaar, terwijl acht betrokkenen vrijgesproken werden.
Boek: Oorlog in foto’s: Bergen-Belsen