Goelag

Werken voor ‘het vaderland’ in de Goelag (1944-1956)

De gevangenen hebben helemaal geen ketenen, ze werken bewust, na blago rodini (voor het welzijn van het vaderland). Er zijn helemaal geen wagons die gevangenen naar het oosten voeren, er dreigen helemaal geen lange marsen. De zorgzame staat heeft zich over hen ontfermd...

Voorgevel van het voormalige administratieve hoofgebouw (en nu museum) van de Karlag-kampen in Dolinka. (©Bruno De Cordier)

Rusland

Kazachstan en zijn goelagerfenis

Twee takken van het beruchte sovjet-strafkampensysteem, de Karlag en Steplag, lagen in het Centraal-Aziatische Kazachstan. Vandaag probeert het sinds 1991 onafhankelijke land die erfenis en periode wat onwennig een plaats te geven in zijn historische canon en nationale identiteit.

Rusland

‘Siberian Exiles’ – Deportaties vanuit de Baltische staten naar Siberië

Om het verzet tegen de Sovjetbezetting te breken liet Stalin tussen 1940 en zijn dood in 1953 600.000 burgers uit de Baltische staten deporteren. Dat was een enorme klap, aangezien de drie landen in die jaren samen niet meer dan rond de zeven miljoen inwoners telden.

Het Goelagkamp Vorkuta in de winter. Bron: cc/Kauno IX forto muziejus - Europeana

Boekfragmenten·Rusland

Dalia Grinkeviciute, een veertienjarig meisje in de Siberische Goelag

In 1941 werd de veertienjarige Dalia Grinkeviciute samen met haar moeder en broertje uit Litouwen naar Siberië gedeporteerd. Als sterkste van de drie wierp ze zich op om dwangarbeid te verrichten.

Biografieën·Koude Oorlog·Politieke geschiedenis·Rusland·Tweede Wereldoorlog·WOII-bio's

Lavrenti Beria (1899-1953) – De “Heinrich Himmler” van de Sovjet-Unie

De Georgische politicus Lavrenti Beria is de geschiedenisboeken ingegaan als het beruchte hoofd van de Russische geheime dienst NKVD, in de tijd van de Koude Oorlog. Hij werd door Jozef Stalin 'onze Heinrich Himmler' genoemd. Wie was Beria?

De Goelag: Terreur en Willekeur in de Sovjet-Unie

Museumnieuws·Rusland

‘Als Poetin het niet doet, dan doen wij het’

18 miljoen doden. Dat is de meest conservatieve schatting van het slachtofferaantal van de Goelag, het netwerk van werk- en strafkampen in de Sovjet-Unie.

Vorkuta een van de kampen van de Goelag - Collectie Thomas Kizny

Museumnieuws·Rusland

Kamp Vught komt met tentoonstelling over Goelag-strafkampen

Idealistische communisten, naïeve gelukszoekers en gevangengenomen SS’ers; allen hebben zij de wreedheden van de Goelag aan den lijve moeten ondervinden. In de expositie worden enkele verhalen van Nederlanders uitgelicht om een beeld te geven van de diversiteit aan achtergronden.

Boekbesprekingen·Rusland

De Goelag Archipel: een hard gelag

Ons beeld van de Sovjet-Unie is, vergeleken met nazi-Duitsland, vaak een beetje lacherig: wodka, luiheid en armoede typeren de Rus. De hamer en sikkel roepen minder afkeer op dan het hakenkruis. En een concentratiekamp is in de westerse beeldvorming veel afschrikwekkender dan de Goelag. Maar in hoeverre kloppen dit soort stereotypes? Historica Anne Applebaum beantwoordt deze vraag overtuigend.

Nieuws·Rusland

Poetin roemt Solzjenitsyns Goelag-archipel

De Russische premier Vladimir Poetin heeft het boek De Goelag-archipel van Aleksandr Solzjenitsyn bestempeld als verplichte kost. Vanaf volgend jaar staat het boek op de verplichte boekenlijst van middelbare scholieren in Rusland.

Propagandafoto met Stalin als kapitein van de USSR.

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Kremlin verbiedt posters Stalin tijdens WOII herdenking

Tijdens de herdenking van de Sovjet-overwinning op nazi-Duitsland worden er geen posters van Stalin opgehangen. Dat heeft het Kremlin laten weten.

Nieuws·Tweede Wereldoorlog

Verzet tegen verering Stalin

In Moskou barsten steeds meer protesten los over de plannen van de gemeente om oud-dictator Jozef Stalin te vereren. Dat melden verschillende persbureaus. De gemeente wil op 9 mei, tijdens de viering van de overwinning op Nazi-Duitsland, grote reclameborden in de stad hangen om de oud-dictator te eren. Volgens Boris Gryzlov, leider van de regeringspartij Verenigd Rusland kan die overwinning

De Russische schrijver Alexander Solzjenitsyn in 1974 (cc - Nationaal Archief)

Biografieën·Rusland

Aleksandr Solzjenitsyn (1918-2008) – Russische schrijver

De Russische schrijver Aleksandr Solzjenitsyn ontving in 1970 de Nobelprijs voor de Literatuur. Hij werd wereldwijd bekend met zijn werk De Goelag-archipel.