Hoe Kerstmis in 1941 werd gevierd in het belegerde Leningrad en elders in de Sovjet-Unie.
De gruwelijke oorlog betekent het einde van de mensen, zo vertelt een eekhoorn zijn kleinkinderen. Het zijn de kleine diertjes die een nieuwe beschaving beginnen.
Met de publicatie van ‘Deutsche Kriegsweihnacht’ en de voorgeschreven toespraak voor gewonde en zieke militairen liet het naziregime zien dat het in 1944 nog steeds invloed wilde uitoefenen op de wijze waarop Duitsers kerst vierden.
De feestdagen boden de bezetter een goede gelegenheid om nog eens de broederschap tussen Nederlanders en Duitsers te benadrukken.
Maar in plaats van het vijandige toestel neer te schieten, koos de Duitse piloot er uit medemenselijkheid voor om zijn Amerikaanse medemensen te sparen.
Gedurende de kerstperiode van 1941 logeerde de Britse premier Winston Churchill in het Witte Huis bij de Amerikaanse president Franklin Roosevelt.
Het is één van de laatste plaatsen waarvan je verwacht dat er Kerstmis werd gevierd. Toch werd dit feest van licht en vrede ook in Auschwitz jaarlijks gevierd.
Kerstavond 1944 reed een militaire colonne naar Maastricht om op een bijzondere manier kerst te vieren in een mergelgroeve.
Of het nou was op een vliegbasis in Alaska, aan boord van een oorlogsschip op de Stille Oceaan of in een legerkamp in de woestijn van Noord-Afrika; overal waar Amerikaanse troepen waren, klonk gedurende de kerstperiode van 1942 de warme stem van Bing Crosby uit de speakers.
Zoals afgesproken met de kinderen dropte de piloot zijn traktaties vlak voor zijn landing op vluchthaven Tempelhof.
Kerstavond, 1944. In een jagershut in het Hürtgenwald genoten drie Duitse en drie Amerikaanse soldaten gezamenlijk van een heerlijk kerstmaal, terwijl even verderop het Ardennenoffensief in volle hevigheid woedde. Deze opmerkelijke wapenstilstand werd ruim 40 jaar later door de Amerikaanse president Ronald Reagan in een toespraak gebruikt als voorbeeld van verbroedering, toen hij het bondgenootschap met West-Duitsland prees.
Kerstballen met daarop hakenkruizen en Germaanse runentekens, koekbakvormpjes in de vorm van een swastika en kerstkaarten met vaderlandslievende taferelen en Wehrmachtsoldaten in plaats van rustieke winterlandschappen. Het is allemaal te zien in het documentatiecentrum van het nationaalsocialisme in Keulen, dat een expositie heeft gewijd aan propaganda rond Kerstmis in nazi-Duitsland.