Zeeuws Archief

De rede van Vlissingen met een VOC-schip en beurtschepen, aan het einde van de 18e eeuw. (Bron:GAG,HTA)

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

Slavenschip strandt in zicht thuishaven: 3 doden

Het slavenschip d’ Eenigheid, dat tussen 1 oktober 1761 en 15 februari 1763 onderweg was voor een ‘driehoeksreis’, om 326 slaven te kopen in Afrika en er 293 te verkopen in Nederlands Guyana – 33 overleefden de overtocht niet — dreigde op de thuisreis door een storm te stranden op de Engelse kust.

Maritieme geschiedenis·Nieuws·Slavernij·Zeeland

Zeeuws Archief presenteert slavenreis bij VN

Op uitnodiging van de voorzitter van de Raad voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties presenteert het Zeeuws Archief uit Middelburg vrijdag in Genève zijn project over de slavenreis van het schip de Eenigheid (1761-1763).

Op 13 december 1763 door kapitein Menkenveld getekend en gezegeld document van een deel van de retournlading die werd gekocht van de opbrengst van de verkochte slaven.

Engeland·Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

Uitgeputte bemanning d’Eenigheid redt vege lijf in Plymouth

In 2013, toen het 150 jaar geleden was dat in Nederland de slavernij werd afgeschaft, nam het Zeeuws Archief het initiatief om een originele slavenreis gedetailleerd weer te geven.

Dieren·Duitsland·Eerste Wereldoorlog

Aapje Torpedo

Aapje Torpedo was een mascotte van zeesoldaten van het Marinekorps Flandern, onderdeel van de Duitse leger tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918).

Het 'Relaas van de Rebellie'in Berbice, wqeergegeven op een kaart van de kolonie. (Zeeuws Archief, Zelandia Illustrata 1, inv. nr. 1625.

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

‘Capitale, ja hoogvliegende prijsen’ voor slaven d’ Eenigheid

De 19e augustus 1762 was op het slavenschip d’ Eenigheid een gedenkwaardige dag. Op twee veilingen en ‘uit de hand’ werden 142 slaven verkocht. Er waren toen ‘nog maar’ 144 slaven aan boord. Eén vrouslaaf, die al een week ernstig ziek was, overleed op deze verder zo succesvolle dag.

Kaart van West-Afrika, één van de gebieden waar de schepen van de MCC hun slaven kochten. (In: Geschiedenis van de MCC, uitgegeven door de erfgenamen Homann

Boekbesprekingen·Maritieme geschiedenis·Zeeland

MCC was méér dan Zeeuwse slavenhandelaar

Het slavernijverleden van de MCC wordt door Paesie allerminst verzwegen, maar hij wil ook graag duidelijk maken dat het om een veel veelzijdiger geschiedenis gaat. De Commercie Compagnie van Middelburg, zoals het bedrijf oorspronkelijk heette, begon toen enkele vermogende kooplieden uit Middelburg met een plan kwamen tot ‘aanqueek der koophandel ende zeevaard’, omdat de Zeeuwse bedrijvigheid tijdens de Spaanse Successieoorlog

Het zegel van kapitein Menkenveld (Foto: Zeeuws Archief)

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

Al twaalf slaven d’Eenigheid zullen Amerika niet bereiken

Met het oog op de slavernijherdenking nam het Zeeuws Archief vorig jaar het initiatief om de gang van zaken tijdens zo’n slavenreis duidelijk te maken door zo’n slavenreis intensief te gaan volgen op internet.

Het fort Elmina in Ghana; het centrum van de Nederlandse slavenhandel. (Illustratie Atlas van der Hem)

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

d’Eenigheid met 319 slaven op weg naar Amerika

Op 8 mei 1762 (252 jaar geleden) is het Zeeuwse slavenschip d’Eenigheid naar Amerika vertrokken. Op 9 december 1761 werd bij Liberia de eerste slaaf gekocht, die in de 150 dagen die volgden gezelschap kreeg van 326 anderen. Maar zeven van hen verdwenen, verdronken of stierven en bij het vertrek vanaf de kust van Ghana waren er nog 319 slaven

De kust van Guinee, het gebied waar o.a. d'Eenigheid zijn slaven haalde, veel groter dan het huidige land Guinee; detail op een West-Indische paskaart van ca 1728. Uitgever: Johannes II van Keulen (1704-1755) te Amsterdam, Zeeuwsch Archief.

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

‘Zoo is het mogelyk in een zoo naauw vertrek 200 slaven te bergen’

Het Zeeuws Archief heeft een driedimensionale tekening laten maken aan de hand van gegevens uit de archiefstukken en uit andere bronnen. Daarop is te zien dat de beschikbare ruimte voor de gevangen Afrikanen ongelofelijk klein was. Uitleg (afbeelding boven): a. kajuit en hut van kapitein, b. verblijven officieren, c. kombuis bemanning, d. kuildek, waar de slaven werden opgeborgen, e. kombuis

Het dagrapport van 24 december 1761 van de opperstuurman: één dode en twee slaven.

Maritieme geschiedenis·Slavernij

Verdrietige Kerstavond aan boord van slavenschip

Op 24 december 1761 was het slavenschip d’ Eenigheid 85 dagen onderweg. Op 1 oktober was het schip vertrokken naar Afrika, waar slaven zouden worden gekocht die in Zuid-Amerika weer moesten worden verhandeld. Dat is nu 252 jaar geleden. Het Zeeuws Archief maakt het mogelijk om de hele reis van dag tot dag te volgen.

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

Slavenschip d’Eenigheid kocht (in 1761) eerste slaaf

Het slavenschip d’Eenigheid heeft op 9 december 1761, precies 252 jaar geleden, zijn eerste slaaf gekocht. Dat gebeurde voor de kust van Liberia (Afrika), in de buurt van Cleijn Muserade; het huidige Robersport.

Positie van d'Eenigheid op 5 oktober 1761

Maritieme geschiedenis·Slavernij·Zeeland

Zet tijdmachine op 1761 en reis mee met slavenschip

Op 1 oktober 1761, 252 jaar geleden, vertrok het zeilschip d’Eenigheid van Fort Rammekens bij Vlissingen voor een ‘driehoeksreis’. Eerst naar de kust van West-Afrika. De handelsgoederen aan boord zouden daar worden geruild voor slaven, die via de Atlantische Oceaan naar Guyana moesten worden vervoerd om er verkocht te worden. Daarna zou, met specerijen en rijke buit, weer koers worden

Nieuws

Archieven op zoek naar mooiste archiefstukken

Nederlandse archiefinstellingen gaan op zoek naar het mooiste archiefstuk uit de Nederlandse collecties. De verkiezing van het zogenaamde Stuk van het Jaar moet het Nederlandse publiek een beeld geven van de interessante en bijzondere archiefstukken die zich in de Nederlandse archiefinstellingen bevinden. In aanloop naar de landelijke verkiezingen tijdens de Maand van de Geschiedenis organiseren regionale en stedelijke archiefinstellingen onder

Nieuws·Tweede Wereldoorlog·Zeeland

‘Franse beschietingen oorzaak verwoesting Middelburg’

Niet Duitse bombardementen, maar Franse beschietingen veroorzaakten de vernietiging van de stadskern van Middelburg op 17 mei 1940. Dat is de opmerkelijke conclusie die Ton Goossens doet in zijn boek “Gestold Verleden” dat deze maand gepubliceerd wordt. Terwijl het grootste deel van Nederland op 15 mei 1940 capituleerde werd er in Zeeland nog doorgevochten tot 17 mei. Franse troepen steunden

Maritieme geschiedenis·Nieuws·Scheepswrakken·VOC·Zeeland