Top 10 – mooiste voetbalwoorden en uitspraken

De voetbalsport heeft prachtige termen en uitspraken opgeleverd, die de Nederlandse taal hebben verrijkt. Bekend is het cruijffiaans, zoals het unieke taalgebruik van de legendarische voetballer en voetbaltrainer Johan Cruijff (1947-2016) genoemd wordt. Maar ook andere spelers, trainers en ook tv-presentators leverden een mooie bijdrage aan de Nederlandse taal. Op Historiek een top 10 van de meest legendarische woorden en uitspraken uit en over het voetbal.

1. Hotseknotsebegoniavoetbal

De term ‘hotseknotsebegoniavoetbal’ is bedacht door voetballer en trainer Bert Jacobs (1941-1999), die onder meer Roda JC, Vitesse, RKC Waalwijk en FC Volendam coachte. Met de term doelde hij op opportunistisch voetbal. Het begrip is later door diverse trainers overgenomen.

2. Scorebordjournalistiek

Als AZ-coach bezigde Co Adriaanse op 22 november 2003, nadat AZ met 5-1 verloren had van Roda JC, de term ‘scorebordjournalistiek’. Met deze term doelde hij op journalisten die alleen letten op de uitslag van een wedstrijd, op de getallen, en niet op het spel. Adriaanse zei na een kritische vraag van Frank Snoeks, die stelde dat er weinig af te dingen viel op de 5-1:

Dit is scorebordjournalistiek. Voetbal is een spelletje waarbij niet altijd de beste wint. Ik vind niet dat de beste ploeg gewonnen heeft. Roda wint omdat wij een penalty missen, zij een bal van de zijlijn van veertig meter erin schieten en een vrije trap benutten. Daarna moet ik helemaal alles of niets spelen, en nou ja, hij blijft uit. De keeper doet goed werk, zij kunnen counteren en daardoor winnen ze. Maar dat wil niet zeggen dat dat de beste ploeg is. Het is ook vaak de ploeg die de eerste goal maakt, die wint.

3. ‘The Death of the Gladioles’

Trainer Louis van Gaal gebruikte in zijn tijd bij Bayern München (2009-2011) en Manchester United (2014–2016) geregeld de uitdrukking, slecht vertaald naar het Duits en Engels, ‘de dood of de gladiolen‘. Hij doelde daarmee op het feit dat het in de sport soms erop of eronder is, je kunt winnen of verliezen.

Ook andere bijzondere vertalingen en uitspraken van Van Gaal zijn blijven hangen, zoals ‘That is another cook!’, ‘Sank you!’ en ‘Die gaat JUICHEN langs de lijn!’.

4. Hondenlul!

De scheldnaam hondelul is bedacht rechtsachter Piet Romeijn van Feyenoord. Op 7 december 1969 schold Romeijn scheidsrechter Arie van Gemert uit voor ‘hondenlul’ – of was het onbenul? -, maar hij wist niet dat de hond van Van Gemert net was overleden…

De term hondenlul werd het centrale woord in spreekkoren. Vanaf de jaren 1970 hieven voetbalfans regelmatig het ‘Hi, ha, hondenlul!’ aan als ze het niet eens waren met de scheidsrechter.

5. Voetbal is oorlog

Volgens de overlevering afkomstig van de voetbalcoach Rinus Michels (1928-2005). Michels bedacht de uitspraak echter niet zelf, maar heeft ‘Voetbal is oorlog‘ ontleend aan de bekende schrijver George Orwell (1903-1950).

6. ‘Komt dat schoooot!’

‘Komt dat schot!’ is een beroemde uitspraak van de voetbalcommentator Hugo Walker (1933-2015). De uitspraak werd een klassieker in de voetbalwereld. Walker becommentarieerde jarenlang Ajax-wedstrijden. Hij was ook een getalenteerd honkballer en werd in 1962 met Nederland Europees kampioen honkbal.

De fanclub van Hugo Walker heette ook ‘Komt dat schot’. In 1998 zette deze groep een actie op om Walker de finale van het WK Voetbal te laten becommentariëren. De NOS ging echter niet overstag.

7. ‘Er is één ding: Derksen laat zich niet piepelen..!’

In een interview op 22 april 2012 deed Johan Derksen, zoals gewoonlijk, enkele bijzondere uitspraken. Over zijn afzegging als beoogd directeur van SC Veendam zei hij in dit interview:

Er is één ding: Derksen laat zich niet piepelen. En dan heb je vaak dit soort incidentjes in het leven…

8. ‘Elk nadeel hep zijn voordeel’

Anders dan lang gedacht is, is deze uitspraak niet afkomstig van Johan Cruijff, maar van Willem van Hanegem. Zo onthulde Van Hanegem kort na de dood van Cruijff.

9. Voetbal is heel simpel…

Johan Cruijff heeft tal van oneliners en voetbalwijsheden bedacht. Een van de beroemdste is:

Voetballen is heel simpel, maar het moeilijkste wat er is, is simpel voetballen.

10. De Doesburg-shuffle

De ‘Doesburg-shuffle’ is een begrip dat in de zomer van 2000, tijdens het EK voetbal in Nederland, door Feyenoorder Paul Bosvelt werd gebruikt. Hij was zelf geboren in Doesburg. In de wedstrijd tegen Joegoslavië, die Nederland met 6-1 won, leidde Bosvelt met een bijzondere beweging de 3-0 van Patrick Kluivert in. Met een fraaie schijnbeweging dolde Bosvelt de Joegoslaaf Stojkovic. In het voetbaljargon heet deze move sindsdien de ‘Doesburg-shuffle.

Boek: De taal van Van Gaal – Edwin Krijgsman
Lees ook: Citaten van en over voetbal(lers)

Bronnen ▼