Volkslied van Noord-Macedonië – Denes nad Makedonija

Het volkslied van Noord-Macedonië is Denes nad Makedonija, wat zoveel betekent als ‘Vandaag boven Macedonië’. Het lied werd in het begin van de jaren 1940 gecomponeerd door Todor Skalovski. De tekst is van de hand van de communistische activist en partizaan Vlado Maleski. Na de Tweede Wereldoorlog werd het lied aangenomen als volkslied van de Joegoslavische deelstaat Macedonië.

In 1991, toen de Macedoniërs zich onafhankelijk verklaarden van voormalig Joegoslavië, werd het ‘Denes nad Makedonija’ ook het officiële volkslied van de toenmalige Republiek Macedonië. De muziek bevat duidelijke elementen van een militaire mars.

Conflict over de naam van het land

Noord-Macedonië is een relatief klein land in Europa. Lange tijd was kortweg sprake van ‘Macedonië’. Over de naam van het land brak in 1991 echter een conflict uit met Griekenland. De Grieken namen aanstoot aan de naam van de nieuwe republiek omdat die zou suggereren dat Macedonië aanspraak kon maken op de Griekse regio Macedonië, waar onder meer de geboorteplaats van Alexander de Grote is te vinden. Deze beroemde historische wereldveroveraar was koning van Macedonië, een koninkrijk ten noorden van de Griekse stadstaten uit die tijd. Slechts een klein deel van dit voormalige koninkrijk bevindt zich op het huidige grondgebied van Macedonië.

Griekse nationalisten zijn van mening dat een Slavisch volk ten noorden van de Griekse regio Macedonië zich de naam Macedonië niet mag toe-eigenen. Dit naamconflict liep zo nu en dan hoog op. In Griekenland lag de zaak bijvoorbeeld zo gevoelig dat men besloot de aanvraag voor het EU- en NAVO-lidmaatschap van de noorderburen vanwege het geschil te zullen blokkeren. In 2018 bereikten beide landen echter een voorlopig compromis. Afgesproken werd dat het land voortaan door het leven gaat als ‘Republiek Noord-Macedonië’. Sinds februari 2019 is kortweg sprake van ‘Noord-Macedonië’.

Zon van Vergina

Ook over de vlag van het land was overigens enige ‘gedoe’. Deze toonde oorspronkelijk de zogenoemde ‘zon van Vergina’. Alexander de Grote gebruikte dit symbool in grote delen van zijn rijk. Mede daardoor beschouwt Griekenland het als een typisch Grieks symbool. Het siert ook de vlag van Grieks-Macedonië. Griekenland eiste het alleenrecht op het gebruik van de Zon van Vergina. In 1995 kwamen de landen echter tot een akkoord. In ruil voor opheffing van een Griekse handelsembargo, besloot Noord-Macedonië de vlag aan te passen.

Tekst van het volkslied van Noord-Macedonië:

Cyrillisch schrift	Latijns schrift
Денес над Македонија се раѓа Ново сонце на слободата! Македонците се борат За своите правдини! Македонците се борат За своите правдини!	Denes nad Makedonija se raga Novo sonce na slobodata! Makedoncite se borat Za svoite pravdini! Makedoncite se borat Za svoite pravdini!
Одново сега знамето се вее На Крушевската република! Гоце Делчев, Питу Гули, Даме Груев, Сандански! Гоце Делчев, Питу Гули, Даме Груев, Сандански!	Odnovo sega znameto se vee Na Krusevskata republika! Goce Delcev, Pitu Guli, Dame Gruev, Sandanski! Goce Delcev, Pitu Guli, Dame Gruev, Sandanski!
Горите македонски шумно пеат Нови песни, нови весници! Македонија слободна, Слободно живее! Македонија слободна, Слободно живее!	Gorite makedonski sumno peat Novi pesni, novi vesnici! Makedonija slobodna, Slobodno zivee! Makedonija slobodna, Slobodno zivee!

Nederlandse vertaling van het volkslied:

Vandaag boven Macedonië, is
de nieuwe zon van vrijheid geboren
De Macedoniërs vechten
voor hun eigen rechten!
De Macedoniërs vechten
voor hun eigen rechten!

Opnieuw wordt de vlag gehesen
van de Kruschevo Republiek
Goce Deltschev, Pitu Guli
Dame Gruev, Sandanski!
Goce Deltschev, Pitu Guli
Dame Gruev, Sandanski!

De Macedonische bossen zingen
nieuwe liederen en berichten
Macedonië is bevrijd,
Het leeft in vrijheid!
Macedonië is bevrijd,
Het leeft in vrijheid!

Uitvoering van ‘Denes nad Makedonija’: