Dark
Light

De oudste tekening van Nederland

‘Steen van Linne’ uit Limburg
Auteur:
2 minuten leestijd
De oudste tekening van Nederland - ‘Steen van Linne’ (cc - RMO)
De oudste tekening van Nederland - ‘Steen van Linne’ (cc - RMO)

In september 1997 deden archeologen een bijzondere vondst tussen de dorpen Linne en Sint Odiliënberg in Midden-Limburg, net onder Roermond. In een kiezelsteen, ook wel de ‘Steen van Linne’ genoemd, vonden ze een oude tekening. Deze tekening werd omstreeks 10.000 v.Chr. gemaakt en wordt beschouwd als de oudste tekening van Nederland.

Mysterieuze tekening: een driehoek met lijnen

De steen heeft een omvang van 9 bij 5,5 centimeter. De tekening betreft een driehoek met daarin zorgvuldig ingekerfde dwarslijnen. Wat de tekening precies voorstelt, is giswerk voor archeologen, maar duidelijk is dat het bewust in het vuursteen gekrast is. Volgens onderzoekers maakt de gevonden oudste tekening van Nederland deel uit van de prehistorische Federmessercultuur.

De kiezelsteen met tekening lag nabij een jachtkamp van 12.000 jaar oud uit de Oude Steentijd. Voor die tijd waren al eerder prehistorische tekeningen gevonden, namelijk de ‘Danser van Wanssum’ (11.000 jaar oud, gevonden in 1988) en de ‘Venus van Geldrop’ (10.000 oud, gevonden in 1962). Maar de tekening uit Sint Odiliënberg is tot nu toe dus de oudste, blijkt uit een C14-test. Archeologen weten dit, omdat de steen maar één keer is ingekerfd is.

Voor- en achterzijde van de ‘Danser van Wanssum’ – Foto: Limburgs Museum
Voor- en achterzijde van de ‘Danser van Wanssum’ – Foto: Limburgs Museum

Prehistorische jachtkampen in Limburg

Bij Sint Odiliënberg deden archeologen in 1997 zes weken grondonderzoek. Dit mede omdat amateurarcheologen in deze regio in 1985 circa 500 vuurstenen aan het oppervlak hadden gevonden. Daarna trof men in 1993 een oud jagerskamp bij Sint Odiliënberg aan, waar de tekenaar vermoedelijk gewoond heeft.

Detail van de ‘Danser van Wanssum’ – Foto: Limburgs Museum
Detail van de ‘Danser van Wanssum’ – Foto: Limburgs Museum
In 1999 vonden archeologen nog een ander jagerskamp, bij het Limburgse Posterholt. Dit kamp was rond 7000 v.Chr. lange tijd bewoond. De bewoners leefden van de jacht, bewerkten dierenhuiden en maakten voorwerpen van vuursteen, hout, been en gewei. In diepe kuilen maakten ze kampvuren.

Twijfels over echtheid prehistorische tekeningen

Na de vondst van ‘Danser van Wanssum’ en de ‘Venus van Geldrop’ stelde een archeologisch bureau uit Groningen dat deze tekeningen vervalst waren. Ook bestonden er twijfels over de echtheid van de ‘Steen van Linne’.

Hierop deed een archeologisch expertteam uit Bordeaux in 2012 onderzoek naar de drie stenen met tekeningen. Het team trok de conclusie dat ze echt waren en uit de oertijd kwamen. Sinds die tijd geldt de ‘Steen van Linne’ officieel als oudste tekening van Nederland.

Lees ook: Trijntje – het oudste skelet van Nederland
Of lees: Bandkeramische cultuur
Meer over: Nederland in de prehistorie
Boek: Nederland in de Prehistorie

Bronnen

Internet
-http://www.rmo.nl/onderwijs/museumkennis/archeologie-van-nederland/prehistorie/de-voorwerpen/nederland-oudste-tekening-en-jachtkamp
-http://www.rmo.nl/tentoonstellingen/archief/ijstijd/voorwerpen-uit-de-ijstijd/steen-met-tekening
-https://historiek.net/tekeningen-op-limburgse-stenen-komen-toch-uit-oertijd/18867
-http://www.pansophia.nl/academie_pansophia/2013/02/11/de-danser-van-wanssum/

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×