Koning Willem IOp 30 november 1813 landde prins Willem Frederik op het strand van Scheveningen. Deze gebeurtenis vormt de aanleiding om exact 200 jaar later een driedelige biografie over de koningen Willem I, Willem II en Willem III uit te brengen.
Het initiatief komt van Uitgeverij Boom, het Prins Bernhard Cultuurfonds en de Universiteit Utrecht (UU). De levensbeschrijving van Willem I is geschreven door UU-historicus Jeroen Koch, het deel over Willem II komt van Jeroen van Zanten (UvA) en de biografie over Willem III is van de hand van Dik van der Meulen (UU).
De drie biografieën – een project dat in het diepste geheim in 2007 begon – tellen elk ruim 700 pagina’s, zijn gedrukt op kwalitatief hoogstaand papier en voorzien van talrijke kleurenafbeeldingen. Het zijn drie prima wetenschappelijke biografieën geworden, met keurige notenapparaten, literatuurlijsten en personenregisters.
Voor de levensbeschrijvingen baseerden de auteurs zich niet alleen op veel secundaire literatuur, maar konden ze ook – met toestemming van Beatrix – onbeperkt gebruikmaken van het Koninklijk Huisarchief. Wat vooral uit de biografieën blijkt, is dat de Willems drie volstrekt eigen karakters hadden en dat ze koning waren onder sterk uiteenlopende omstandigheden.
Een moderne biografie was dus welkom. Dr. Jeroen Koch, die zich eerder bewezen heeft als bekwaam politiek biograaf (Abraham Kuyper. Een biografie uit 2006), heeft zich prima van deze taak gekweten. Koch bespreekt het leven van de autoritaire Willem I in de volle breedte: van zijn ver(p)lichte opvoeding – waarbij de klemtoon op plicht en deugd lag -, diens vier buitenechtelijke kinderen in Berlijn (verwekt tussen 1807 en 1812), de structuur van Willems troonredes en zijn abdicatie in 1840. Natuurlijk krijgt ook het conflict tussen de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden in een afzonderlijk hoofdstuk uitgebreid aandacht.
Autoritaire reflex
Koch geeft deze rake typering het koningschap en het karakter van Willem I:
‘Een autoritair intermezzo tussen de Republiek en de constitutionele monarchie: zo zijn de zevenentwintig jaren van Willem Frederiks koningschap over de Noordelijke Nederlanden wel gekarakteriseerd. Na tussen 1813 en 1818 een liberale gezindheid te hebben voorgewend, beperkte de koning de vrijheden van zijn onderdanen en drong hij de invloed van de verschillende staatsorganen terug.
Koning Willem I – Jeroen KochWelbeschouwd had Willem I grote moeite met de vrijheid van anderen, of dit nu zijn oudste zoon betrof, lagere overheden in stad of provincie, de pers of de verschillende religieuze minderheden. De autoritaire reflex werd gevoed door het karakter van de Oranjevorst. Willem I was overtuigd van zijn eigen gelijk en duldde nauwelijks tegenspraak. Tegelijk was hij onzeker en achterdochtig. Ook dit was een grond voor zijn behoefte aan volledige controle (…) Hij was een autoriteit zonder charisma. Het ontbrak hem aan natuurlijk leiderschap.’ (576)
Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam
Om de beste ervaringen te bieden, gebruiken wij en onze partners technologieën zoals cookies om informatie over het apparaat op te slaan en/of te openen. Toestemming voor deze technologieën stelt ons en onze partners in staat om persoonlijke gegevens zoals surfgedrag of unieke ID's op deze site te verwerken en om gepersonaliseerde en niet-gepersonaliseerde advertenties te tonen. Als u geen toestemming geeft of deze intrekt, kan dit invloed hebben op bepaalde functies.
Klik hieronder om in te stemmen met het bovenstaande of om specifieke keuzes te maken. Je keuzes zullen alleen worden toegepast op deze site. Je kunt je instellingen te allen tijde wijzigen, inclusief het intrekken van je toestemming, door gebruik te maken van de knoppen op het Cookiebeleid of door te klikken op de knop 'Toestemming beheren' onderaan het scherm.
Functioneel Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door uw Internet Service Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
Enne Koops
