De maand januari is vernoemd naar de Romeinse beschermgod Janus. Hij wordt afgebeeld met twee gezichten die ieder een andere kant opkijken, één naar de toekomst en één naar het verleden.
Janus was de beschermgod van de openbare doorgangen en poorten en werd ook gezien als de god van “alle begin en de overgang van oud naar nieuw”. Bij de Romeinen was januari (Ianuarius) de elfde maand van het jaar. Dat deze maand toch vernoemd werd naar Janus, kwam waarschijnlijk doordat deze elfde maand voor de Romeinen symbool stond voor het begin van een nieuwe periode. Het was de eerste maand na de winterse zonnewende.
In 1582, met de overgang naar de gregoriaanse kalender (onze huidige kalender), werd januari de eerste maand van het jaar.
Forum Romanun
Hoewel Janus een belangrijke god was, is er niet erg veel over de verering van de godheid bekend. Het beroemdste heiligdom voor de god was een poortdoorgang op het Forum Romanun. In de eerste eeuw na Christus liet keizer Domitianus een heiligdom voor Janus bouwen op het Forum van Nerva. Bij offers en gebeden werd Janus door de Romeinen eigenlijk standaard aangeroepen, omdat zonder zijn tussenkomst de poorten van de hemel gesloten zouden blijven.
Lees ook: Januari, ijsmaand
Meer Romeinse Rijk