Historiek
FBI-directeur Robert Mueller is boos op de Schotse minister van Justitie. Hij vindt het onbegrijpelijk dat de minister de enige man die ooit voor de Lockerbie-aanslag werd veroordeeld, heeft vrijgelaten.
Afgelopen week werd de Libiër Abdel Basset al-Megrahi (57) vrijgelaten. In 2001 werd hij tot levenslang veroordeeld na een proces in Zeist. Drie Schotse rechters oordeelden toen dat hij schuldig was aan de aanslag van 21 december 1988 op PanAm vlucht 103. Dit vliegtuig bevond zich boven het Schotse dorpje Lockerbie toen een bom afging. Alle 259 inzittenden van het vliegtuig kwamen om het leven en op de grond overleden nog eens elf mensen.
Na onderzoek van de Schotse justitie, geassisteerd door Britse en Amerikaanse inlichtingendiensten, werd geconstateerd dat Libië betrokken zou zijn bij de aanslag. Het land zou met de Lockerbie-aanslag wraak hebben willen nemen op Amerikaanse bombardementen op Tripoli in april 1986.
November 1991 werd de uitlevering van twee agenten van de Libische dienst, waaronder Al-Megrahi, geëist. Libië weigerde dit verzoek, maar ging na internationale druk toch overstag. Al-Megrahi werd op 31 januari 2001 tot levenslang veroordeeld. De andere verdachte, Khalifa Fhimah, werd vrijgesproken.
Libië erkende hierna officieel geen schuld aan de aanslag, maar ging wel akkoord met een schadevergoeding van tien miljoen dollar per slachtoffer.
Volgens de Schotse wet kunnen veroordeelden die nog minder dan drie maanden te leven hebben in aanmerking komen voor vrijlating. Abdel Basset al-Megrahi heeft prostaatkanker en volgens zijn artsen nog maar drie maanden te leven. De Schotse minister van Justitie, Kenny MacAskill, besloot hierop dat de compassieregeling voor ’terminale gedetineerden’ ook in zijn geval zou worden toepast. De minister trotseerde hiermee grote druk vanuit de Verenigde Staten. Van de 259 inzittenden van PanAm vlucht 103 waren er 189 Amerikaans.
Zeven Amerikaanse senatoren drongen er de afgelopen tijd bij de Schotse minister op aan Al-Megrahi niet vrij te laten.
Al-Megrahi heeft zijn betrokkenheid bij de Lockerbie-aanslag zelf altijd ontkend en in Europa wordt door velen betwijfeld of hij inderdaad de dader van de aanslag was. Twee jaar geleden oordeelde een Schotse herzieningscommissie nog dat er voldoende reden was aan te nemen dat er sprake was geweest van een rechterlijke dwaling. Al-Megrahi kreeg hierdoor de mogelijkheid in beroep te gaan tegen zijn veroordeling. Vanwege zijn vrijlating zal dit beroep echter niet meer dienen.
Afgelopen donderdag stapte Al-Megrahi, na acht jaar van zijn gevangenisstraf te hebben uitgezeten, op een vliegtuig naar Libië. De Amerikaanse president Barack Obama had de Libiërs gevraagd de ontvangst sober te houden. Hier werd geen gehoor aan gegeven. De voormalig geheim agent werd in Tripoli door een grote menigte als held onthaald. Dit tot woede van veel Amerikanen. De Schotse premier Alex Salmond noemde de feesttaferelen in Libië “ongevoelig”, maar gaf ook aan dat Schotland niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor hoe de Libische regering en bevolking zich gedragen.
De Amerikaanse FBI-directeur Robert Mueller is woedend over de vrijlating van Al-Megrahi. In een open brief schrijft hij aan de Schotse minister van Justitie onder meer: “Met uw acties beloont u een terrorist die nooit toegegeven heeft betrokken te zijn geweest bij dit bloedbad en nooit de namen heeft genoemd van de anderen die hierbij betrokken waren.” Mueller schrijft verder het onbegrijpelijk te vinden dat Schotland eenzijdig heeft besloten de Libiër vrij te laten. Volgens hem geeft de vrijlating van Al-Megrahi terroristen hoop.
