Mariette Rousseau-Hannon is een vergeten vrouw. Nochtans leidde de Brusselse een boeiend en gevarieerd leven: als vrouw van, als moeder en grootmoeder van, als vriendin van, als muze van, als ruggensteun van… Zonder haar zou James Ensor niet James Ensor zijn geworden.
De Zuid-Nederlandse kunstenaar Roelant Savery (1576-1639) is bij het grote publiek vooral bekend om zijn bloemstillevens en sprookjesachtige landschappen, vol dieren, antieke ruïnes en wonderlijke vergezichten.
De Amsterdamse kunstschilder en tekenaar Martin Monnickendam was geregeld in de stad te vinden, waar hij typisch stedelijke taferelen vastlegde. De moderne kunstenaar hield echter ook van rust en natuur. Ruim een eeuw geleden bracht hij zo twee inspirerende vakanties door op de Veluwe.
Wat gaat er om in het hoofd van een kunstenaar? Het is een vraag die naar boven komt als je het werk van de fin de siècle kunstenaar James Ensor (1860-1949) bekijkt. De geboren en getogen Oostendenaar, die zijn woonplaats nauwelijks uitkwam, is een van de meest bijzondere schilders die België heeft voortgebracht.
Kunsthandelaren zijn de kneusjes van de kunstgeschiedenis. Hun blazoen en reputatie zijn immers niet ongeschonden. Niet onterecht. Maar hun leven is wel spannend, vindingrijk, interessant, uitdagend, besprenkeld met champagne en schoonheid, maar ook intriges en gesjoemel. Zo is het ook voor Ernest Gambart (1814-1902), geboren in Kortrijk maar een kunstspeler op de Europese en internationale markt.
Gego, de roepnaam van Gertrud Goldsmith, is één van die vrouwelijke kunstenaars in een mannenwereld die wat ondergesneeuwd raakte. Nochtans zijn haar kunstwerken een boeiende mengeling van experimenten, van zoeken, van eigen geschiedenis, van observaties, van nadenken…
Rubens en vrouwen. Meteen doemen (denk)beelden van weelderige lijven met een pak cellulitis op. Het barokke ‘schoonheidsideaal’ van de zestiende en zeventiende eeuw. Maar de kijk van Rubens op dames is veel meer dan staren naar klompen overgewicht: de portretten van zijn eigen vrouwen, zijn dochter, zijn opdrachtgeefsters, zijn Madonna’s, zijn Venussen en godinnen verraden een grote tederheid, zelfs bewondering
Max van Dam was drieëndertig toen hij in 1943 in vernietigingskamp Sobibor werd vermoord. De nazi’s maakten hiermee niet alleen een einde aan een onschuldig mensenleven, maar ook aan een veelbelovende kunstenaarscarrière.
"Quadratl-Hoffmann!" Wegens zijn voorliefde voor vierkanten motieven herhaald in vele ontwerpen, kreeg Josef Hoffmann (1870-1959) die bijnaam. Gebouwen, decoratie, meubels, tafelgerei, tapijten, lampen, zelfs lusthoven ontstonden op zijn tekentafel.
Mannen en vrouwen geportretteerd door Frans Hals, lijken zo uit het doek te stappen om met ons te keuvelen, om een glas drinken, te lachen en plezier te maken. De vrolijkheid spat van Hals’ schilderijen. En dat in een streng hervormd tijdperk van de Noordelijke Nederlanden, de Verenigde Provinciën van de zeventiende eeuw. Maar Frans Hals (1582/4-1666) putte uit zijn
Vrouwelijke kunstenaars zijn onderbelicht in de (kunst)geschiedenis. Enkele schrijfsters en schilderessen kregen alsnog naamsbekendheid maar beeldhouwsters – een stoer mannenmétier – lijken onbestaand. Toch hield Maria Faydherbe (1587-1643) zich koppig staande.