Dark
Light

Archilochus van Paros (ca. 680-645) – Griekse spotdichter

2 minuten leestijd
Archilochus van Paros - Fragment (wiki)
Archilochus van Paros - Fragment (wiki)

Vroeger was Archilochus een bekend dichter, maar hij raakte in de vergetelheid. De werken van Homerus zijn door de eeuwen heen aan ons overgeleverd. Dit is niet het geval bij Archilochus. Slechts fragmenten van zijn werk zijn bewaard gebleven. Het is opvallend dat van deze auteur weinig is overgebleven, terwijl hij destijds in de Hellenistische wereld en later bij de Romeinen vrij bekend was. Horatius noemt hem zelfs als inspiratiebron.

Mogelijk portret van Archilochus(wiki)
Mogelijk portret van Archilochus(wiki)
Archilochus was een van de vroegste Griekse dichters die aan ons is overgeleverd. Toch zijn er weinig details die concreet te plaatsen zijn. Hij werd geboren op het eiland Paros en was betrokken bij de kolonisatie van het eiland Thasos. Een tijd lang verdiende hij zijn geld als huurling.

In zijn gedichten is een verwijzing naar een zonsverduistering te vinden die waarschijnlijk op 6 april 648 v.Chr. (maar mogelijk ook 27 juni 660 voor Chr.) plaats vond. In de strijd met inwoners van het eiland Naxos, werd de dichter gedood. Calondas eiste zijn dood op, waardoor hij later door het orakel van Delphi geweigerd zou worden, omdat hij de Muzen boos had gemaakt. Na zijn dood groeide Archilochus’ graf uit tot een cultusplaats.

De gedichten

Archilochus schreef over persoonlijke zaken, zoals seks en liefde, maar ook over grote contemporaine gebeurtenissen, zoals oorlogen of politiek. Hij was bekend om zijn scherpe opmerkingen en het charisma waarmee hij deze wist te brengen. Gedichten waren belangrijk, want hierdoor werden voor het nageslacht herinneringen overgeleverd.

Het gerucht gaat dat hij met zijn spottende gedichten ene Lycambes tot zelfmoord dreef. De man had zijn dochter, Neoboulè, als bruid aan Archilochus beloofd, maar kwam er later op terug waardoor het huwelijk niet door ging. Hierdoor schreef Archilochus verschillende bijtende gedichten en opmerkingen die Lycambes, en mogelijk een of meerdere van zijn dochters, tot zelfmoord dreven. Hoewel getwijfeld kan worden aan de authenticiteit van het verhaal, was het voor mensen in de klassieke oudheid duidelijk dat men liever niet het slachtoffer van Archilochus’ spotgedichten werd.

Fragmenten

Er zijn meer dan driehonderd fragmenten van Archilochus overgeleverd. Het merendeel verkeert in slechte staat of is slechts gedeeltelijk beschikbaar. De dichter werd tot laat in de klassieke oudheid bewonderd, hoewel zijn meer expliciete seksuele handelingen soms werden gecensureerd. Horatius noemt hem als zijn inspiratie, terwijl Catullus later gedichten zou componeren die erg op die van Archilochus leken. Grappig genoeg is een van de gedichten van Archilochus teruggevonden doordat het papyrus gebruikt werd voor het omwikkelen van een mummie.

×