Raymund Schütz

Deel van de Joodse Raad voor Amsterdam, met zittend vijfde van links notaris Arnold van den Bergh.

Notaris Arnold van den Bergh: geen verrader maar een hele nette man

"De notaris was een integer bestuurder, die financiële verantwoording belangrijk achtte, zelfs in noodsituaties, die opkwam voor de misdeelden in eigen kring en zijn medemensen in doodsangst probeerde te helpen."

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Drie recente boeken over de Sjoa

Drie recente publicaties bewijzen dat de confrontatie met de Sjoa nog steeds onvermijdelijk is.

Ablösung - Afbeelding uit het boek Getekend voor het leven’ van Onno Lassooy

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Nederlander Willem Zwagers was ‘Kriegsberichter’ bij de Waffen SS

Onno Lassooy vertelt in Getekend voor het leven het verhaal van de grootvader van zijn vrouw, Willem Zwagers (1905-1975) die als tekenaar verbonden was aan de Kriegsberichter, het propaganda-onderdeel van de Waffen SS.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Als joodse boerenknecht ondergedoken in de Achterhoek

Het dagboek van Bernard ‘Bernie’ Mestriz neemt de lezer mee naar het leven van een vervolgde Joodse jongen uit Terborg tijdens de oorlog. Zwervend door de Achterhoek ontsnapt hij op miraculeuze wijze aan vervolging door de nazi’s.

Still uit een animatie van het Achterhuis

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

Nieuwe feiten over Anne Frank?

Wanneer er een boek over Anne Frank verschijnt, moet de vraag gesteld worden of het nieuwe feiten bevat die een nieuwe publicatie rechtvaardigen. In de publiciteit over Na het Achterhuis van de historicus Bas von Benda-Beckmann wordt gesteld dat de overlijdensdatum van Anne Frank een maand eerder moet zijn geweest dan de datum die het Rode Kruis na de oorlog

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog·Verzet

Ontkend verleden?

De naoorlogse scheiding tussen wie fout en wie goed was geweest, heeft zijn weerslag gehad op het leven van de tweede generatie, die vaak werd achtergesteld en buitengesloten. Kinderen zijn niet schuldig aan het gedrag van hun ouders, maar kregen wel de negatieve effecten te maken.

Detail van de oorlogsplaquette van de Vrije Universiteit

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

De oorlogsplaquette van de Vrije Universiteit Amsterdam

In het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam hangt een plaquette met daarop negentig namen van gevallenen in de Tweede Wereldoorlog. Zij waren student, hoogleraar, medewerker of bestuurder van deze universiteit. De gedenkplaat bestaat sinds 1952, met de bedoeling dat de universitaire gemeenschap hun namen zou blijven noemen.

De boom met de bittere bladeren - Detail van de boekcover

Afrika·Boekbesprekingen

Rwanda, het land van de Duizend Geheimen

Veertien jaar na de Rwandese genocide begint de zeventienjarige Maridadi vragen te stellen bij haar verleden – en vooral bij haar moeders dood tijdens deze inktzwarte periode.

Adolf Eichmann tijdens zijn proces in Jeruzalem in 1961

Boekbesprekingen·Filosofie·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Adolf Eichmann: de changemanager van de Sjoa of een onbeduidende ambtenaar?

Er waren op zijn minst twee Adolf Eichmannen, waartussen een zeer groot contrast bestond. De Adolf Eichmann die zich in het beklaagdenbankje in Jeruzalem aan het publiek toonde was een grijze duif.

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog·Verzet

Het ongrijpbare, zwijgzame verzet

Decennialang ging oud-journalist Harry van Wijnen dagelijks om met collega’s en vrienden die in de oorlog in het verzet hadden gezeten, iets waarover ze vrijwel nooit spraken.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

De fatale gevolgen van een onjuiste geboorteaangifte

De half-Joodse Femma was administratief ‘vol-Joods’ en werd in 1943 opgeroepen voor tewerkstelling, dus deportatie.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Tussenstation Cosel: ‘Vernichtung durch Arbeit’

Van augustus tot december 1942 stopten 39 treinen uit Frankrijk, Nederland en België, die op weg waren naar Auschwitz, op het station van het Silezische stadje Cosel. Bijna tienduizend Joodse mannen en jongens werden hier geselecteerd. In kampen in Silezië verrichtten zij dwangarbeid, waarbij de overgrote meerderheid bezweek.

Een man rijdt met een bakfiets langs de ruïne van de vrijwel gesloopte R.K. kerk in Den Haag, op de hoek van de eveneens bijna gesloopte Stadhouderslaan wegens aanleg van de 'Atlantikwall'. - Menno Huizinga

Boekbesprekingen·Tweede Wereldoorlog

De Romijnse Tienjarige Oorlog

Als het in Nederland over de oorlog gaat, bedoelen we daarmee bijna altijd de Duitse bezetting. In zijn overzichtswerk komt historicus Peter Romijn tot een ander inzicht: onze ‘lange Tweede Wereldoorlog’, die begon met de Duitse inval in mei 1940, eindigde pas in de laatste dagen van 1949, met de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië.

De boekhouders van de Holocaust - Detail van de boekcover

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Het geweten van de ambtenaar in crisis- en oorlogstijd

Tijdens de Duitse bezetting kreeg de Nederlandse ambtenarij veel macht toebedeeld. De secretaris-generaal van het departement van Binnenlandse Zaken Frederiks vatte dat kernachtig samen: ‘Ik ben nu de koningin, de minister en de Staten-Generaal in één persoon verenigd.’