De Berlijnse Muur had zeven officiële grensovergangen. Veruit de bekendste is Checkpoint Charlie. Deze controlepost bevond zich op de Friedrichstraße. Een witte lijn op het wegdek gaf exact aan waar de Russische grens eindigde en de Amerikaanse sector begon. Checkpoint Charlie was de enige plek in Berlijn waar buitenlanders over de weg Oost-Berlijn konden betreden.
De controlepost werd op 22 september 1961 ingesteld. Bij de grens werd een groot bord geplaatst, met de tekst:
“You are leaving the American sector” – U verlaat de Amerikaanse sector
Checkpoint Charlie dankt zijn naam aan het spellingsalfabet van de NAVO. Wie over de weg vanuit de Bondsrepubliek naar Oost-Berlijn wilde reizen, moest daarvoor verplicht reizen over de zogeheten Transit-Autobahnen. Checkpoint Charlie was de derde controlepost die men op deze route tegenkwam, na Checkpoint Alpha (bij Hemlstedt) en Checkpoint Bravo (bij Dreilinden).
Doordat Checkpoint Charlie de enige plek was waar buitenlanders te voet of per auto naar de Russische bezettingszone konden reizen, groeide de controlepost uit tot een van dé symbolen van de Koude Oorlog en de Duitse tweedeling.
De Berlijnse Muur had in totaal een lente van bijna honderdzestig kilometer. Om te voorkomen dat DDR-inwoners de metershoge muur toch passeerden, werden langs de muur zo’n driehonderd uitkijktorens en twintig bunkers gebouwd. De zeven gereguleerde grensovergangen bij de Berlijnse Muur waren:
- Bornholmer Strasse
- Chausseestrasse
- Invaliden Strasse
- Checkpoint Charlie
- Heinrich-Heine-Strasse
- Oberbaumbrücke
- Sonnenallee
Toeristische trekpleister
Na de val van de Berlijnse Muur, op 9 november 1989, werd Checkpoint Charlie opgeheven. In de jaren hierna werden grote delen van de muur gesloopt. De beroemde controlepost verdween in juni 1990. Tien jaar later werd op de exacte locatie een replica van het wachthuisje geplaatst, dat zich vervolgens ontpopte tot toeristische trekpleister.
In 2019 maakte de gemeente Berlijn bekend de locatie een kwaliteitsimpuls te geven. Volgens de gemeente is het gebied uitgegroeid tot een “soort banaal Disneyland”. Rond het wachthuisje lopen bijvoorbeeld vaak nepsoldaten met Amerikaanse vlaggen die voor geld op de foto willen met toeristen. En er lopen verkopers rond die bijvoorbeeld prullaria als imitatie-gasmaskers en militaire petten proberen te slijten.
Er zijn nu onder meer plannen voor een museum over de Koude Oorlog. Inwoners van Berlijn zijn uitgenodigd mee te praten over de plannen.
Lees ook: Berlijnse Muur – Bouw en val van de Muur (1989)
…en: Hoe de DDR de eigen bevolking in gijzeling nam
Overzicht van Boeken over de DDR en de Berlijnse Muur
Korte video over de controlepost:
Bronnen ▼
-https://en.wikipedia.org/wiki/Checkpoint_Charlie
-De val van de Berlijnse muur – Justine Smith
-Het jaar dat de Muur viel: de val van het communisme in het Oostblok – Jule Hinrichs