Dark
Light

De labbekak en zijn (of haar) labbekakkerig gedrag

Betekenis en herkomst
Auteur:
1 minuut leestijd
Drie kletsende vrouwen op een landweg. Of het labbekakken waren hebben wij niet kunnen achterhalen.
Drie kletsende vrouwen op een landweg. Of het labbekakken waren hebben wij niet kunnen achterhalen. Foto van Léonard Misonne, ca. 1910

Iemand die zich zwak, laf of wat bangig gedraagt wordt wel eens getypeerd als een labbekak of labbekakker. Dit bijzondere woord wordt in de media verder ook wel eens gebruikt als bijvoorbeeld een sportploeg wat lamlendig acteert. “Wat een labbekakkerig spel!”, zegt men dan.

Het Van Dale-woordenboek geeft twee betekenissen voor het woord ‘labbekak’:

1 – lafaard
2 – iemand die lui of futloos is

Kletskous

Het woord, dat overwegend als scheldwoord wordt gebruikt, is vermoedelijk een samenvoeging van de woorden labben (leuteren, babbelen) en kakelen (kletsen). Vroeger werd de labbekak daarom vooral omschreven als een ‘kletser’ of ‘babbelaar’. Later werd het woord ook gebruikt voor slome figuren. Mogelijk waren de kletsers zo druk met al hun gebabbel dat er verder weinig uit hun handen kwam, waardoor langzaamaan een nieuwe betekenis ontstond. De oudst bekende vermelding dateert uit 1611:

“Dese labbekacken halen ellick-ien by de naars op” (Deze babbelaarsters spreken over iedereen kwaad)

Uitkeringstrekkers

Ook in onze tijd is het lekker klinkende woord nog geregeld te horen. Zo gebruikte werkgeversvoorzitter Hans de Boer het woord in de zomer van 2015 bijvoorbeeld toen hij het over mensen met een uitkering had:

“Al die labbekakken die hier in een uitkering zitten, die moeten aan het werk.”

Een uitspraak die de voorzitter op nogal wat kritiek kwam te staan. In een column wees cabaretier Youp van ’t Hek er kort hierna op dat er ook rijke labbekakkers bestaan. In zijn stukje gaat hij los op vermogende kakkers:

“De gemiddelde labbekakker kreeg uit de familie een maandelijkse toelage onder voorwaarde dat hij zich niet in het familiebedrijf vertoonde. Uitkeringstrekker avant la lettre!”

Bronnen â–¼

-Taal in 2015 – Ton den Boon e.a. (https://www.google.nl/books/edition/Taal_in_2015/idI0CgAAQBAJ?hl=nl&gbpv=1&dq=labbekak%20taal&pg=PA76&printsec=frontcover)
-https://www.dbnl.org/tekst/vos_002kluc01_01/vos_002kluc01_01_0002.php?q=Labbekak#hl1
-https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/labbekak
-https://hekwerk.nl/artiesten/youp-van-t-hek/column/labbekakker
-https://www.trouw.nl/nieuws/een-labbekak-was-ooit-een-kletskous-en-kwaadspreker~bf2be9ba/
-https://etymologiebank.nl/trefwoord/labbekak
-https://www.rtlnieuws.nl/editienl/artikel/1110711/van-labbekak-tot-schobbejak-oud-hollandsch-schelden

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken.

Steun ons werk

Gerelateerde rubrieken:

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×