Op 15 maart zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Van de (in de peilingen) grootste partijen heeft de PVV aangekondigd dat er geen cent meer mag naar cultuur, terwijl de VVD een einde wil maken aan studierichtingen zonder arbeidsmarktperspectief. Eén ding staat vast: er valt de politiek gewin te behalen met de sloop van de humaniora. Ik ben daarom de verkiezingsprogramma’s gaan bekijken. Wat betekenen de voornemens voor de oudheidkunde? Vandaag de Partij van de Arbeid.
Eén ding staat als een paal boven water: er is goed nagedacht over de cultuur- en wetenschapsparagrafen in dit programma. Dat leidt tot een lange tekst waarin allerlei onderwerpen aan de orde komen die andere partijen negeren. De samenstellers noemen concrete voorbeelden en zijn duidelijk over de bedragen die de partij wil vrijmaken: “jaarlijks 100 miljoen extra investeren in kunst en cultuur”. Ofwel de helft van de Zijlstra-bezuinigingen.
Sommige van de punten kunnen relevant zijn voor mensen die zich bezighouden met de Oudheid, zoals deze opmerking over de nieuwe Erfgoedwet:
Wij willen voortgaan met de opbouw van de nationale collectie (beschermd erfgoed van nationale betekenis). De opleidings- en onderzoeksfunctie van o.m. musea wordt versterkt. Digitalisering heeft prioriteit om materiaal te beschermen en toegankelijkheid te bevorderen.
Dit is aanzienlijk concreter dan wat andere partijen schrijven en niet alleen dat: het lijkt me ronduit verstandig. Dat denk ik dan weer niet van het volgende:
Wij geven prioriteit aan festivals en andere initiatieven om nieuw publiek buiten de traditionele kaders te bereiken.
Me dunkt dat er langzamerhand genoeg festivals zijn. Wie nu niet naar evenementen komt die overeenkomen met de eigen culturele voorkeuren, heeft óf een zo ongebruikelijke smaak dat er nooit voldoende publiek voor zijn kan óf onvoldoende geld óf geen zin in festivals. Langs deze weg vergroot je het cultuurbereik niet. Het lijkt me beter in te zetten op kwalitatief goede evenementen en iets te bedenken waardoor mensen met uitkeringen de mogelijkheid krijgen naar een festival te komen.
Net als Groen Links wil de Partij van de Arbeid kleine wetenschappelijke opleidingen beschermen:
De betekenis van bijzondere kleine opleidingen … valt niet alleen in economische termen uit te drukken. Wij willen dergelijke kleine opleidingen behouden.
Een ander punt dat me trof is dat de Nationale Wetenschapsagenda als uitgangspunt werd genomen. Ik heb daarbij wat gemengde gevoelens. Enerzijds vind ik het goed dat het publiek werd betrokken bij de formulering van het beleid, anderzijds kan alleen worden geconstateerd dat de agenda uit 2011 veel uitdagender was en belangrijkere kwesties neerlegde voor de oudheidkundige disciplines.
Net als enkele andere partijen wil de PvdA dat “kennis die met publieke middelen is vergaard, publiek toegankelijk wordt en niet naar private uitgevers gaat”, en net als die partijen geeft ze niet aan hoe men wil verhinderen dat we pas over een paar jaar beschikken over open access of hoe eerdere gedupeerden worden gecompenseerd. In een programma dat opvalt door grondigheid, stoorde dat me toch wel. Vóór de PvdA pleit dan weer dat de partij open access tenminste ziet als middel om de wetenschap naar behoren te laten functioneren:
“Vertaling van kennis naar de samenleving is belangrijk, maar dan wel in brede zin en zeker niet alleen in economische (rendements)termen.”
Het is krek zo. Inzichten die niet bij de burger komen, zijn immers geen wetenschap maar hermetisme.
Samenvattend: als ik over dit verkiezingsprogramma vrij positief schrijf, is dat omdat dit een doortimmerd verhaal is. Indien mijn stem uitsluitend zou worden bepaald door oudheidkundige belangen, zou ik de PvdA zeker overwegen.
Boek: Zeventig jaar Partij van de Arbeid
Meer berichten uit deze serie
Zie ook: Politieke geschiedenis
