Dark
Light

De Tienertoer – Voordelig Nederland verkennen (zonder je ouders)

Voor twintig piek acht dagen door Nederland treinen
Auteur:
3 minuten leestijd
Oud logo van de Tienertoer
Oud logo van de Tienertoer

Op 24 mei 1969 introduceerde NS de zogeheten Tienertoer. Met een persoonsgebonden pas konden jongeren dankzij deze actie acht dagen lang zeer voordelig met de trein door Nederland reizen. Veel tieners konden nu voor het eerst zonder hun ouders op pad. Ze bezochten bijvoorbeeld vrienden die verder weg woonden, trokken naar mooie steden, gingen een dagje naar het strand of zaten gewoon de hele dag in de trein, omdat het kon…

Reclame in De Volkskrant van 14 oktober 1988
Reclame in De Volkskrant van 14 oktober 1988 (Delpher)
De Tienertoer kostte bij introductie slechts twintig gulden. Voor dat bedrag ontvingen de tieners een kaartje met hun eigen pasfoto erop, waarmee ze acht aaneengesloten dagen onbeperkt met de trein door Nederland konden reizen. De pas was alleen geldig in de zomermaanden juni, juli en augustus. Tieners mochten in de dagen dat de pas actief was ook gratis gebruikmaken van de NS-busdiensten.

Het eerste jaar kon de Tienertoer gekocht worden door jongeren in de leeftijd acht tot twintig jaar. Voor oudere Nederlanders was er al veel langer de zogeheten 8-daagse kriskraskaart, waarvoor veertig gulden betaald moest worden. De kaart was gelijk een groot succes. In het eerste jaar schaften ongeveer 85.000 tieners er een aan.

Jongeren winnen voor de trein

Dat de NS de Tienertoer invoerde had een reden. Vanwege de opkomst van de auto en het vliegtuig stond de organisatie er eind jaren zestig vrij slecht voor. Steeds meer Nederlanders stapten voor hun werk of voor familiebezoekjes in de auto. Ze kozen voor het gemak. Met de auto konden ze eenvoudig van deur tot deur reizen en hoefde men geen rekening te houden met vertrektijden. Ook reisde men steeds vaker per vliegtuig naar het buitenland, in plaats van dat men de trein pakte. Door dit soort ontwikkelingen schreef de NS uiteindelijk rode cijfers.

Reclame voor de Tienertoer - Tubantia, 30 mei 1975
Reclame voor de Tienertoer – Tubantia, 30 mei 1975 (Delpher)

In een poging het tij te keren bedachten marketeers vervolgens verschillende acties om de Nederlander het gemak van de trein weer te laten ervaren. Zo werd bijvoorbeeld een kaart geïntroduceerd waarmee 65-plussers voordeliger konden reizen. En voor tieners kwam er dus de Tienertoer. De kaart waarmee de jongeren in de zomermaanden reisden reisden wisselde jaarlijks van kleur. Ook de voorwaarden veranderden enkele keren. Zo kon men vanaf de jaren tachtig bijvoorbeeld ‘slechts’ vier dagen onbeperkt reizen. Die reisdagen moesten dan binnen tien dagen na de eerste reis verbruikt worden. De prijs werd in de loop der jaren steeds wat meer verhoogd.

Reclame-affiche voor de Tienertoer
Reclame-affiche voor de Tienertoer – Tentoonstelling Spoorwegmuseum, 2019
Veel jongeren gingen met de Tienertoer voor het eerst op pad zonder hun ouders, waardoor de pas symbool kwam te staan voor hun vrijheid. Sommige jongeren maakten er een sport van om met hun vrienden zoveel mogelijk kilometers af te leggen. Met een spoorboekje op zak reisden ze kris-kras door het land en legden zo soms duizenden kilometers af.

De Tienertoer bestond tot 1994. De kaart maakte toen plaats voor Tourtime, een kaart waarmee men ook door België kon reizen. Deze kaart bestond slechts enkele jaren en werd vervangen door de niet leeftijdsgebonden NS Zomertoer, die na enige tijd ook verdween. In 2011 introduceerde de NS nog wel een andere actie voor jongeren: NS Jongerentoer. Hiermee kunnen jongeren in de zomermaanden voor een relatief laag bedrag twee of drie keer een hele dag onbeperkt met de trein reizen.

Eerdere acties

Ook voor de introductie van de Tienertoer introduceerden Nederlandse spoorwegmaatschappijen al verschillende acties om meer mensen de trein in te krijgen. Zo waren er in de negentiende eeuw bijvoorbeeld zogeheten ‘Pleziertreinen’ of ‘Guldenstreinen’ waarmee men bijvoorbeeld voordelig naar steden of tentoonstellingen kon reizen.

Documentaire over de Tienertoer:

Bronnen â–¼

-https://www.spoorwegmuseum.nl/ontdek/nu-in-het-museum/tienertoer/
-https://tienertoerkaart.nl/tienertoerkaart-geschiedenis/
-https://www.treinreiziger.nl/gratis-met-oude-tienertoer-naar-spoorwegmuseum/
×