Ik was veertien of vijftien en sliep op een zolderkamer. Vlakbij mijn nachtkastje hingen de portretten van enkele jeugdhelden. Daaronder was ook Gene Cernan, de gisteren overleden astronaut. De eerste astronaut die vloekte in een openstaande microfoon – niet zo heel erg netjes natuurlijk, maar ook u zou “son of a bitch” schreeuwen als de motor van uw maanlander op het kritische moment niet aanslaat. Dat was tijdens de missie van de Apollo-10. Cernan werd berispt maar het brak zijn carrière niet: hij was commandant van de Apollo-17 en was de laatste mens die rondliep op de maan.
Misschien was hij ook de meest poëtische van de Gemini- en Apollo-astronauten. Waar zijn collega’s nuchtere ingenieurs waren die bezig waren met een technische missie, kon Cernan opmerken dat hij
“de radio had willen afzetten om te genieten van de oorverdovende stilte”.
Niet dat hij een zwever was, maar de laatste mens op de maan wist zijn verlangen om het onbekende te verkennen te combineren met een verlangen naar sereniteit.
Verlangen naar het onbekende
Hij was dus de laatste mens op de maan. Het verlangen het onbekende te verkennen was bij de rest van de mensheid namelijk niet groot genoeg. Er is nog wat gerommeld met ruimtestations maar het is pas nu, een generatie later, dat we de echte exploratie hernemen. En het is niet alleen in de ruimtevaart dat de mensheid het heeft laten afweten. De generatie van Cernan heeft de pokken uitgeroeid, maar onze inspanning om ook het kwaad van malaria en lepra uit te bannen, was halfhartig.
Neil Armstrong, John Glenn, Gene Cernan: ze vertegenwoordigen een generatie die begreep dat het verkennen van het onbekende het beste in ons boven brengt en ons tot betere mensen kan maken.
“We choose to go to the moon in this decade and do the other things, not because they are easy, but because they are hard, because that goal will serve to organize and measure the best of our energies and skills.”
Als u de woorden niet herkent, en ook als u ze wel herkent, kijk dan nog even de video hieronder. Dan ziet u ook nog eens een Amerikaanse president die wél begrijpt dat wetenschap belangrijk is. Dat was een betere generatie, die het potentieel dat alle mensen hebben beter wist te realiseren dan wij. Wat is het toch triest dat van onze generatie niemand heeft rondgelopen op de maan en dat Cernan de laatste was.
Jona Lendering is historicus, webmaster van Livius.org en docent bij Livius Onderwijs. Hij publiceerde verschillende boeken en verzorgt een nieuwsbrief over de Oudheid. Zie ook zijn blog: mainzerbeobachter.com