Harriet Tubman en de Underground Railroad

Harriet Tubman (1823-1913) was een Amerikaanse abolitionist (tegenstander van de slavernij). Werd zelf geboren als slaaf en hielp na haar ontsnapping slaven ontsnappen via de zogenaamde ‘Underground Railroad’.

Tubman werd geboren ergens tussen 1820 en 1825 als Araminta “Minty” Ross, het kind van twee slaven. Al vrij jong werd ze naar verschillende huishoudens gestuurd om daar als slaaf te werken. Bij één van die werkgevers kreeg ze per ongeluk een stuk hard staal tegen haar hoofd, waar ze de rest van haar leven problemen door ondervond. Ze had last van duizeligheid, epileptische aanvallen en hypersomnie waardoor ze soms overdag in slaap viel. Vanwege die problemen probeerde haar eigenaar, Edward Brodess, haar verschillende keren te verkopen, maar zonder succes. Tubman trouwde in 1844 met John Tubman en veranderde haar voornaam toen in Harriet, de naam van haar moeder.

Na de dood van haar eigenaar kreeg ze de kans om te ontsnappen, samen met haar broers. Haar man had ze niet op de hoogte gebracht van haar vluchtpoging, omdat hij haar had gewaarschuwd dat hij aangifte zou doen. Nadat de nieuw eigenaar een prijs op het hoofd van de ontsnapte slaven had gezet, keerden de broers van Harriet terug. Harriet zelf deed dit niet. Ze ontsnapte via de Underground Railroad.

Underground Railroad

Deze ‘ondergrondse spoorweg’ liep niet onder de grond en was zelfs geen spoorweg. Het was een term die gebruikt werd voor een netwerk van slavenbevrijders. Hierbij werden allemaal codenamen gebruikt van de spoorwegen. Via een netwerk van ontsnapte slaven en zwarte en blanke abolitionisten, kwamen slaven terecht bij gezinnen die ze onderdak verleenden en net deden alsof het hun eigen slaven waren (stations). Vervolgens werden de ontsnapte slaven met behulp van een gids (conducteur) naar de volgende plek gebracht, net zolang totdat ze in staat belandde die de slavernij had afgeschaft. Daar konden ze tamelijk veilig wonen. Meestal reisden de slaven ’s nachts en te voet. Vaak kenden de betrokkenen maar een paar stations. De hele route kende vrijwel niemand. Ook waren er allemaal verschillende routes om het slavenvangers extra moeilijk te maken. De Underground Railroad, die opereerde tussen 1810 en 1860, heeft vermoedelijk zo’n 100.000 slaven de vrijheid geschonken.

Revolver

The Fugitive Slave Act (1850) maakte het moeilijker voor slaven om in slaafvrije gebieden te wonen. In die wet werd namelijk bepaald dat ontsnapte slaven in heel de Verenigde Staten moesten worden teruggestuurd naar hun eigenaar. De Underground Railroad ging vanaf dat moment slaven doorsturen naar Canada.

Tubman ontsnapte zelf dus ook aan de slavernij en kwam terecht in Philadelphia, bij de anti-slavernij beweging. Ze deed verschillende klussen om geld te verdienen om haar familie te bevrijden. Zelf ging ze ook aan de slag voor de Underground Railroad. Ze hielp zeker zeventig slaven ontsnappen. Tijdens de tochten die ze organiseerde had ze vaak een revolver bij zich en was ze – zegt men – niet bang om deze te gebruiken als dreigmiddel. Niet alleen tegen slavenvangers, maar ook tegen slaven die uiteindelijk toch spijt kregen van hun ontsnapping en daardoor de Underground Railroad in gevaar konden brengen.

Tubman was erg religieus. Verschillende visioenen die zij kreeg door haar hoofdtrauma omschreef zij als boodschappen van God. Tijdens haar werk voor de Underground Railroad kreeg ze de bijnaam ‘Moses van haar volk’ omdat ze zoveel slaven begeleidde naar de vrijheid.

Amerikaanse burgeroorlog

Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) werkte Tubman als spion, verpleegster en kokkin en hielp ze ontsnapte slaven om te wennen aan hun nieuwe leven. Ook na de oorlog bleef ze zich inzetten voor slaven en armen en zamelde ze geld in voor het bouwen van scholen voor vrijgemaakte slaven.

Na de afschaffing van de slavernij in 1865 zette Harriet Tubman zich in voor onder meer het vrouwenkiesrecht. Tubman overleed in 1913 op ruim negentigjarige leeftijd.

Harriet Tubman op 20 dollar biljet

In 2016 werd bekend dat Harriet Tubman vanaf 2020 te zien zal zijn op een biljet van 20 Amerikaanse dollar. Het is dan precies een eeuw geleden dat Amerikaanse vrouwen nationaal kiesrecht kregen.

Overzicht van boeken over de slavernijgeschiedenis

De moed van Harriet Tubman

Bronnen ▼