Het schilderij Het angelus (1857-1859) wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste en baanbrekendste werken van de Franse kunstschilder Jean-François Millet. Vanaf 4 oktober 2019 is het werk in het Van Gogh Museum te bewonderen. Een primeur: het schilderij was niet eerder in Nederland te zien.
Het angelus (L’Angélus) wordt al sinds eind negentiende eeuw erkend als topstuk. Op 1 juli 1889 werd het werk op een veiling in Parijs verkocht voor het astronomische bedrag van 553.000 francs. Het hoogste dat tot die tijd was neergeteld voor een modern kunstwerk. Nog geen jaar later werd het weer verkocht aan een Franse zakenman voor 750.000 francs. Het Van Gogh Museum:
“Hierop volgde een verhit internationaal debat over de vercommercialisering van de kunstwereld. Het angelus werd zodoende een van de beroemdste kunstwerken in de wereld.”
Op het schilderij zijn twee boeren te zien, die aangespoord door verre kerkklokken aan hun avondgebed beginnen. Millet toonde zo het geloof als een alledaagse en persoonlijke beleving. Kunstenaars en critici bewonderden het grootse, alomvattende gevoel dat deze twee simpele boeren symboliseerden. ‘Het werk is zowel aards als religieus, en intiem als universeel’, aldus Maite van Dijk, conservator van het Van Gogh Museum.
Inspiratiebron
Millet was een grote inspiratiebron voor andere kunstenaars, waaronder Vincent van Gogh. In een brief uit 1874 schreef die het volgende over het werk:
“Ja, dat schilderij van Millet “Het angelus”, “dat is het”. ─ dat is rijk, dat is poëzie.”
De Spaanse kunstenaar Salvador Dalí liet zich ook inspireren door het werk, wat te zien is in zijn Archeologische herinnering aan ‘Het Angelus’ van Millet.