Het Huis met de Hoofden – Een bloedige geschiedenis

Aan de Keizersgracht 123 in Amsterdam is het Huis met de Hoofden te vinden. Dit monumentale grachtenpand dankt zijn naam aan zes beelden die aan de voorgevel zijn bevestigd. Volgens een oude legende gaat het om de zes hoofden van rovers die er ooit probeerden in te breken.

Op de dag van deze inbraak waren de rijke huiseigenaren een avondje weg. Alleen twee keukenmeiden waren nog aanwezig. Toen een van de meisjes, Anna geheten, in de keuken bezig was om een broodmes te slijpen, hoorde ze gestommel vanuit de kelder en het geluid van mannenstemmen. De andere dienstmeid nam daarop snel de benen. Anna bleef alleen in het grote grachtenpand achter.

Het meisje hoorde hoe de rovers, die zich kennelijk in de kelder hadden laten insluiten, met elkaar overlegden. Ze hadden ontdekt dat een luik in de kelder toegang gaf tot de keuken, vanwaar ze verder het huis in konden sluipen,op zoek naar kostbaarheden. De rovers spraken met elkaar af één voor één door het luik in de keuken te klimmen. Als de volgende dan riep “ben je er?” en hij hoorde “ja!” dan zou ook hij zich door het luik wurmen, tot ze alle zes boven waren.

Hoewel Anna bibberde van angst, besloot ze toch op haar post te blijven. Toen de eerste rover zijn hoofd door het keukenluik stak, hakte ze hem zonder pardon het hoofd af met het broodmes dat ze net had geslepen. Snel trok ze vervolgens het lijf van de levenloze inbreker de keuken in, zodat diens kompanen geen onraad zouden ruiken. “Ben je er?”, hoorde ze de volgende rover roepen. Met een zware stem, antwoordde Anna, zo mannelijk mogelijk: “Ja!”. Ook de tweede rover begon hierop aan zijn tocht en ook hij maakte kennis met het scherpe mes van de dienstmeid toen hij zijn hoofd door het luik stak.

Goden

In werkelijkheid zijn het geen beelden van rovers, maar borstbeelden van Griekse en Romeinse goden, namelijk: Apollo met lauwerkrans (kunsten), Ceres met korenaren (landbouw), Mars met helm (oorlog), Minerva (wijsheid), Bacchus met druiventrossen (wijn) en Diana met halve maan (jacht).

Het grachtenpand werd in 1622 gebouwd voor een rijke kousenhandelaar, Nicolaas Sohier. De gevel is vermoedelijk ontworpen door de beroemde Amsterdamse architect en beeldhouwer Hendrick de Keyser. Hoog in de gevel is een steen te vinden waarop vermeld wordt dat de Tsjechische pedagoog Jan Amos Comenius enige tijd in het pand woonde, op uitnodiging van Laurens de Geer, een nazaat van wapenhandelaar Louis de Geer die het Huis met de Hoofden in 1634 in bezit kreeg.

Tegenwoordig is de Embassy of the Free Mind gevestigd in het Huis met de Hoofden, een museum dat ook de beroemde Ritman-bibliotheek beheert.

Bronnen ▼