Het Mannetje van Willemstad

Het ‘Mannetje van Willemstad’ is een fraai eikenbeeldje van ongeveer 6500 jaar oud. Grondwerkers vonden het beeldje op 21 april 1968, toen ze bezig waren met de aanleg van de Volkeraksluizen als onderdeel van de Deltawerken. Ze vonden het beeldje in een veenlaag op 8 meter onder de waterspiegel. Tussen de wortels van een eikenboom. Het Mannetje van Willemstad is een vrolijk lachend kereltje en zou je – natuurlijk vanuit een prehistorische setting – kunnen beschouwen als een van de eerste mondiale vormen van de smiley of emoticon.

Archeologen hebben lang gezocht en gedebatteerd over de precieze functie van het beeldje. Daarover bestaat nog steeds geen duidelijkheid. Mogelijk had het vrolijke mannetje een rituele of religieuze functie, zoals bij soortgelijke voorwerpen uit Europa en Scandinavië gesuggereerd is.

Was het misschien een blije god? Of was het Mannetje van Willemstad gewoon een grappig speelpoppetje, dat door een creatieve vader gemaakt is voor zijn zoon of dochter? Voorlopig blijven dit vragen waarop geen definitief antwoord te geven is.

Datering Mannetje van Willemstad

Het Mannetje van Willemstad is gemaakt uit een stuk eikenhout. Het moet een menselijke persoon voorstellen, van wie alleen het hoofd gedetailleerd uitgewerkt is. Het beeldje heeft een naturalistisch stijl: de schedel, maar ook de flinke ogen, de vrij lange neus en de open mond zijn vrij natuurlijk weergegeven.

Via de veelgebruikte radiokoolstofdatering – de C14-methode – is de oudheid van het Mannetje van Willemstad vastgesteld op circa 4450 v.Chr. Ook bleek de ouderdom van het veen waarin het lachende poppetje aangetroffen werd, met deze leeftijd in overeenstemming te zijn. Het beeldje is dus bijna 6500 jaar oud en behoort daarmee tot de oudste artefacten die in de Nederlandse bodem aangetroffen zijn. Door de snelle stijging van het grondwaterpeil in het gebied bij Willemstad, bleef het houten beeldje uitstekend geconserveerd.

Boek: Van graven in de prehistorie

Bronnen ▼