Dark
Light

Hoe reageerde de dodo op klimaatverandering?

Auteur:
2 minuten leestijd

Foto’s: Naturalis
Een internationaal team wetenschappers probeert de komende weken weer iets meer te weten te komen over de vraag waarom een groot aantal dodo’s op Mauritius ongeveer 4000 jaar geleden massaal stierf.

De wetenschappers, van onder meer het Nederlands Centrum voor Biodiversiteit Naturalis in Leiden, zullen weer een bezoek brengen aan het massagraf vol dodo’s in de Mare aux Songes op Mauritius. Dit ongeveer vier voetbalvelden grote massagraf is volgens Naturalis waarschijnlijk de rijkste fossielenvindplaats die ooit op een vulkanisch eiland is gevonden.

Uit eerder onderzoek is gebleken dat duizenden dodo’s op Mauritius 4000 jaar geleden in een periode van maximaal honderd jaar omkwamen. De vraag is echter: waaraan stierven de dodo’s toen? Tijdens de vijfde dodo-expeditie zal er speciaal gekeken worden naar de rol van klimaatverandering. Er zijn namelijk aanwijzingen dat de massasterfte plaatsvond in een periode van extreme droogte.

Met behulp van grondwatermetingen hopen de onderzoekers een beeld te krijgen van de effecten van extreme droogte op de beschikbaarheid en kwaliteit van water. Andere wetenschappers zullen fossiele stuifmeelkorrels uit vulkaanmeren in Mauritius bestuderen om een beeld te krijgen van klimaatverandering van de afgelopen 50.000 jaar. Daarnaast worden boomringen en koraalkernen uit het rif van Mauritius wetenschappelijk onderzocht worden. De onderzoekers willen namelijk achterhalen hoe deze organismen over een langere tijd reageerden op seizoenswisselingen. Naturalis onderzoekt ook 8000 jaar oud DNA uit fossiele zaden.

Omdat de manier waarop de dodo’s in het massagraf mogelijk iets kan zeggen over de doodsoorzaak, wordt het graf de komende tijd ook onderzocht door paleontologen van Naturalis en het Natural History Museum Londen.

Mare aux Songes

In de Mare aux Songes liggen botten van naar schatting een half miljoen dieren. Ongeveer tien procent van daarvan is van de dodo. Daarnaast zijn er resten van onder meer reuzenschildpadden, zangvogels, insecten, hagedissen en vleermuizen gevonden. Bestudering van het gehele massagraf kan veel duidelijk maken over hoe het ecosysteem eruit zag vóór de mens het eiland betrad. Van de 23 soorten gewervelde dieren die in de Mare aux Songes gevonden zijn, waren er al veertien uitgestorven toen mensen het eiland in de zestiende eeuw begonnen te koloniseren.

Oude tekening van de Dodo
De dodo raphus cucullatus is inmiddels een volledig uitgestorven loopvogel. Het dier was ongeveer even groot als een kalkoen, woog tot ongeveer 25 kilo en had een grote kop met een imposante haaksnavel. Hollandse zeelieden ontdekten het dier in 1598 op Mauritius, het enige eiland waar het dier leefde. Vermoed wordt echter dat Portugezen het dier al aan het begin van de zestiende eeuw ontdekten. De vogels werden massaal door zeelieden gedood maar ook door varkens en apen die door de mens naar het eiland werden gebracht. Kort na 1681 was er geen enkele dodo meer op Mauritius te vinden.

De dodo is het eerste dier waarvan de mens zich realiseerde dat het door zijn toedoen kon uitsterven.

De vijfde zogenaamde dodo-expeditie draait niet alleen om de dodo. De wetenschappers willen vooral zicht krijgen op hoe een geïsoleerd ecosysteem zonder menselijke invloeden reageert op abrupte klimaatveranderingen. De expeditie loopt van 5 tot 22 augustus en is onder meer te volgen via www.naturalis.nl en Twitter.

Historiek is een onafhankelijk online geschiedenismagazine voor een breed publiek. We willen geschiedenis en actualiteit met elkaar verbinden en geschiedenisverhalen gratis toegankelijk maken.

Steun ons werk

Gerelateerde rubrieken:

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 51.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:
×