Iets onder de knie krijgen – Betekenis en herkomst

Mensen die iets onder de knie krijgen of hebben, hebben zich een speciale vaardigheid aangeleerd waarover ze eerder niet beschikten. Waar komt deze uitdrukking vandaan?

Wie iets onder de knie krijgt, wordt een situatie of vaardigheid meester. Hij of zij begrijpt iets en weet hoe het werkt. Het gaat hierbij om bepaalde kennis of een vaardigheid die de betreffende persoon eerder niet had. Ook kan de uitdrukking toegepast worden op de politiek of op sport, bijvoorbeeld als tijdens een oorlog of sportwedstrijd het ene land het andere ‘onder de knie krijgt’. Ofwel: een land of persoon heeft een ander aan zich onderworpen of in diens macht.

Vermoedelijke herkomst van de uitdrukking

Het is niet 100 procent duidelijk waar we de uitdrukking aan te danken hebben. Vermoedelijk gaat het gezegde terug op gevechten, waarbij de overwinnaar met zijn knie de tegenstander onder controle hield. Dat meldt althans Onze Taal.

Duidelijk is in elk geval dat de uitdrukking in onze taal al bestaat sinds de vroegmoderne tijd. In een spreekwoordenboek uit 1726 is de volgende verklaring te lezen over de oorsprong van de uitdrukking, waarbij verwezen wordt naar de sportwereld, en dan specifiek het worstelen:

“Ymand onder de knie krijgen. Dat wil zeggen, geheel te onderwerpen aan zyn magt en welgevallen. ’t Is genomen van de worstelaars, die hunne wederstrevers te gronde gesmeten hebben.”

Bronnen ▼