Wie in Groot-Brittannië is en in Shropshire de brug over de rivier de Severn ziet, haalt wellicht de schouders op. Leuke brug, maar daar zijn er meer van. Toch is de Iron Bridge wereldberoemd en bijzonder. Het is de eerste gietijzeren brug ter wereld en daarmee een van dé symbolen van de Industriële Revolutie.
De Iron Bridge werd tussen 1777 en 1779 gebouwd. Grote man achter de brug die momenteel op de UNESCO werelderfgoedlijst staat, was de architect Thomas Farnolls Pritchard. Deze architect wilde een einde maken aan de vervoersvertraging die ontstond door het gebruik van de veerpont. Er moest een brug komen en Pritchard bedacht een gietijzeren brug.
Toen de plannen gereed en goedgekeurd waren gaf hij ijzerfabrikant Abraham Darby III opdracht de brug te bouwen. Het eindontwerp van Pritchard ging uit van een brug met een overspanning van bijna 31 meter. De architect had daarbij ruimte overgelaten voor een jaagpad langs de rivier. Pritchard heeft de brug zelf nooit gezien. Het werk aan de brug was nog maar net begonnen toen hij op 21 december 1777 overleed. Abraham Darby stond er vanaf dat moment ‘alleen’ voor.
Het grootste gietsel dat nodig was voor de bouw van de brug waren de hoofdribben. Darby´s smeltovens in zijn fabriek in Coalbrookdale konden echter maar twee ton ijzer per keer leveren, terwijl de hoofdribben elk 5,8 ton moesten wegen. Vermoedelijk is daarom aan de rivieroever een nieuwe smeltoven gebouwd waar de zware stukken geproduceerd konden worden.
De bouw van de brug was waarschijnlijk in november 1779 klaar. Een paar maanden eerder werd vermoedelijk feest gevierd. In de aantekeningen van Darby is namelijk te lezen dat in augustus een grote hoeveelheid bier werd besteld. Aangenomen wordt dat toen de voltooiing van het zetten van de ribben gevierd. In Darby’s aantekening is daarna te lezen dat de houten steigers die voor de bouw van de brug waren gebouwd, in november 1779 werden verwijderd. Hoogstwaarschijnlijk was de bouw van de beroemde Iron Bridge toen dus klaar.
Kosten
Hoeveel de brug precies gekocht heeft is niet helemaal duidelijk. Geschat wordt dat de brug minimaal 5250 pond moet hebben gekost. Meer dan eigenlijk begroot was (3200 pond). Aangezien Darby gesteld had dat hij de meerkosten voor zijn rekening zou nemen, heeft de brug hem vermoedelijk een fortuin gekost. De kosten van de brug moest door middel van het heffen van tol terugverdiend worden. Tot 1950 is er tol geheven.
Aanpassingen
Begin twintigste eeuw zijn er twee zijbogen aan de brug toegevoegd. Dit was nodig omdat bij de bouw niet helemaal juist rekening was gehouden met de hoeveelheid gewicht dat gietijzer kon dragen. In de loop van de eeuw werd duidelijk dat er meer gedaan moest worden om de brug voor de toekomst te bewaren. In de jaren zeventig werd besloten de fundering van het noordelijke bruggenhoofd te versterken. Daarnaast werd er onder water een dwarsbalk aangelegd.
De Iron Bridge, de eerste gietijzeren brug ter wereld, werd een groot succes. Na de voltooiing van de brug werden er langere tijd vrijwel alleen nog maar gietijzeren bruggen gebouwd. Zeker nadat bleek dat de bruggen beter bestand waren tegen overstromingen.
De brug werd al snel een toeristische trekpleister en wordt ook nu nog door veel toeristen bezocht. Vanwege deze toestroom ontwikkelde zich bij de brug een dorpje dat de toepasselijke Ironbridge kreeg.
