Joannes Antonius Baars (1903-1989) was een Amsterdamse marktkoopman en in fascistische kringen was hij populair vanwege zijn sociale bewogenheid. Hij sprak de taal van โde gewone manโ en hij genoot enige bekendheid vanwege zijn medewerking aan de theatervoorstellingen van de destijds zeer populaire cabaretier Buziau. Hij was eerst lid van het Verbond van Actualisten en daarna werd hij leider van de Amsterdamse afdeling van โDe Bezemโ. Hij was vervolgens leider van de Algemeene Nederlandsche Fascisten Bond (ANFB), de eerste Nederlandse fascistische partij van enige betekenis.
Na afloop van het mislukte fusie-avontuur met Groeninxโ Nationale Unie probeerde Baars nog een eigen, meer radicale fascistische partij op te richten, waarin openlijk de fascistische revolutie werd gepredikt, maar dat werd geen succes. In hoeverre bij deze โvlucht naar vorenโ zijn persoonlijke faillissement uit augustus 1934 een rol speelde, is lastig vast te stellen. In de contemporaine pers werd het verondersteld.
โEn daarom: fascisme!โ Dit was de mantra waarmee fascistenleider Jan Baars in de jaren 1928-1934 steevast al zijn redevoeringen beรซindigde. Na zijn laatste fascistische mislukte avontuur stapte hij uit de activistische politiek en werd weer marktkoopman en later reisleider op een rondvaartboot.
Verzet
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij werkzaam bij het Bureau Aanvoer Burger Bevolking van Blaricum, later werd hij beheerder van het Singerhuis te Laren. Ook heeft hij een rol in het verzet gespeeld. Na de oorlog was hij gedurende een jaar rechercheur bij de Politieke Opsporings Dienst te Hilversum. Hij ontving de laatste jaren van zijn leven een verzetspensioen. Bij zijn begrafenis bracht een oude kameraad, nog eenmaal gestoken in het zwarte hemd, hem de vermoedelijk laatste fascistengroet die in Nederland uitgebracht werd.
Boek: In de ban van een beter verleden – Het Nederlandse fascisme 1923-1945
Volg ons: