Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden bereidt een grote tentoonstelling voor over de koninklijke dames in het oude Egypte. De tentoonstelling, getiteld ‘Koninginnen van de Nijl’, zal vanaf 18 november te zien zijn.
Koninginnen in het oude Egypte
Tijdens het Nieuwe Rijk (1500-1000 v.Chr.) bevond het oude Egypte zich op het hoogtepunt van zijn macht. Farao’s waren zeer machtig en werden als goden aanbeden, maar ook hun koninginnen hadden een vorstelijke en goddelijke status. In de tentoonstelling toont het museum de verschillende rollen van beroemde Egyptische koninginnen als Nefertari, Hatsjepsoet, Teje en Nefertiti tijdens hun leven en na hun dood. Zij waren niet alleen echtgenote, maar als vorstin hadden ze ook een grote politieke invloed en bestierden ze het paleis.
Farao’s konden met meerdere vrouwen getrouwd zijn, maar slechts één mocht de titel ‘Grote koningin’ dragen. Zij had de dagelijkse leiding over de harem, die soms uit honderden vrouwen bestond. Op het hof werd ze omringd door luxe sieraden, mooie kleding, make-up en meubels. Met bijzondere kunstnijverheidsobjecten, zoals kettingen, ringen, glazen parfumflesjes, beschilderde vazen en bronzen spiegels geeft de tentoonstelling straks een inkijkje in het weelderige leven aan het Egyptische hof.
Een papyrus document van meer dan vijf meter lang laat zien dat het leven in de harem niet altijd rozengeur en maneschijn was. Hierin wordt de samenzwering beschreven van een groep prinsen, vrouwen en haremmedewerkers die uiteindelijk farao Ramses III vermoordden.
De koninginnen bekleedden ook belangrijke religieuze functies en soms werden er speciale tempels voor hen gebouwd. De goddelijke status duurde soms zelfs voort na hun dood. Koninginnen werden te ruste gelegd in prachtig gedecoreerde graven die gemaakt werden door gespecialiseerde handwerklieden. Met onder meer hun persoonlijke gereedschappen en hun werkroosters op papyrusvellen geeft de tentoonstelling een beeld van hun werkomstandigheden.
Graftombe van koningin Nefertari
Voor de tentoonstelling krijgt het Rijksmuseum van Oudheden 225 topstukken te leen van het Museo Egizio in Turijn. Dit Italiaanse museum beschikt over de één na grootste Egyptische collectie ter wereld. Ook zijn belangrijke werken te zien uit de eigen collectie en van musea uit Brussel, Kopenhagen en Hildesheim.
Uniek op de tentoonstelling zijn de voorwerpen die zijn aangetroffen in de graftombe van koningin Nefertari. Haar tombe, die al in de oudheid is geplunderd, werd in 1904 ontdekt in de Vallei der Koninginnen nabij de Egyptische stad Luxor. Het wordt beschouwd als het mooiste graf van het oude Egypte. Op de tentoonstelling is een van de rijk gedecoreerde kamers van het graf gereconstrueerd. Bezoekers kunnen hier “de mystieke schoonheid” van Nefertari’s tombe ervaren, met haar sarcofaag en de giften die in haar tombe zijn achtergelaten. Het Museo Egizio leent deze grafvondsten zelden uit.
De tentoonstelling loopt van 18 november 2016 tot en met 17 april 2017
Meer berichten over het Oude Egypte
Boek: Koninginnen van de Nijl. Macht en schoonheid in het Nieuwe Rijk (1539-1077 v. Chr.)
