Aan de vooravond van de verkiezingen voor het Europees Parlement staat minister Frans Timmermans (Buitenlandse Zaken) op zijn Facebook-pagina stil bij de geschiedenis van de vlag van Europa.
Deze vlag werd begin jaren vijftig ontworpen. Minister Timmermans wijst er in zijn stuk op dat de twaalf sterren in de vlag niet staan voor de landen die bij de EU zijn aangesloten. De minister:
“In het begin van de jaren vijftig van de vorige eeuw moest er een vlag bedacht worden voor de net opgerichte Raad van Europa, een mensenrechtenorganisatie die in feite door Winston Churchill was bedacht om de overwinning op nazisme en fascisme en de herwonnen vrijheid te verankeren in alle aangesloten landen, waaronder Nederland. Mensen werden uitgenodigd ontwerpen voor de vlag in te sturen. Een Elzasser die bij de Raad werkte, Arsène Heitz, bedacht de blauwe vlag met 12 gele sterren. Hij liet zich daarbij inspireren door een afbeelding van de Maagd Maria in de kathedraal van Straatsburg, getooid met een sterrenkrans (de corona stellarum duodecim). Voor hem symboliseerde die sterrenkrans harmonie, evenwicht en perfectie, want het getal 12 draagt deze betekenis in de katholieke mythologie. Het blauwe veld van de vlag verwijst naar de kleur van de mantel van Maria. Deze christelijke symboliek sprak de man zeer aan die moest besluiten over de voordracht van de vlag aan de bij de Raad van Europa aangesloten landen. Dat was de Belg Paul Lévy, een tot het katholicisme bekeerde jood die de holocaust had overleefd. Voor zowel Heitz als Lévy was de hoop voor Europa na de hel van de oorlog de belangrijkste reden om met dit ontwerp te komen. De landen kozen voor deze vlag en de Raad van Europa besloot dat ook andere Europese organisaties deze vlag als hun symbool mochten gebruiken.
Toen de vlag werd ontworpen bestond de EEG, de voorloper van de EU nog niet. Die EU heeft de vlag in 1986 ook officieel als haar vlag aangenomen. Inmiddels wordt de vlag door de meeste Europese organisaties gebruikt en door nagenoeg alle lidstaten van de EU naast de eigen vlag gebruikt, bijvoorbeeld bij overheidsgebouwen, zoals ook het Ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. De inspiratiebron van de ontwerpers is meestal onbekend, maar is rechtstreeks verbonden met de joods-christelijk-humanistische achtergrond van ons Europa. Sterker nog, gaat zelfs verder terug.
De sterren symboliseren dus niet de bij de EU aangesloten landen. In de eeuwenoude Europese mythologie staat het getal 12 voor evenwicht: de twaalf uren in een dag, de twaalf uren in een nacht, de twaalf maanden van het jaar, de twaalf goden op de Olympus, de twaalf apostelen, de twaalf werken van Hercules, de twaalf tekenen van de dierenriem. De Europese vlag is dus symbolisch verbonden met de oorsprong van onze Europese cultuur, de cultuur waarop onze waarden en onze identiteit is gebaseerd. De Europese vlag was een baken van hoop voor landen die nog decennia in de communistische gevangenis in het Oosten en de fascistische in het Zuiden zaten opgesloten, toen onze ouders en wij allang van onze herwonnen vrijheid konden genieten. Die vlag is vandaag nog steeds een baken voor Europeanen een mensen elders die alleen maar kunnen dromen over onze vrijheid. Een vlag met deze geschiedenis en met deze symbolische betekenis verdient respect.”
Facebook-pagina van minister Timmermans
