Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 14 | Signalementen week 16 >>>
Selectie week 15 (2018)
Tranen over Mortsel – Pieter Serrien
De laatste getuigen over het zwaarste bombardement ooit in België
Op 5 april 1943 droppen Amerikaanse bommenwerpers hun ijzeren tranen boven Mortsel. Hun doelwit – de Duitse Erla-vliegtuigfabriek – wordt amper getroffen, terwijl de dichtbevolkte woonkern in de wijk Oude-God en een aantal scholen wel de volle laag krijgen. De trieste balans: 1259 vernielde of zwaar beschadigde woningen, 1342 gewonden en niet minder dan 936 doden, onder wie 209 kinderen.
Fragmenten: Aangrijpende verklaringen van ooggetuigen
Meer informatie (+ video) / bestellen
Met witte bussen naar de vrijheid – Arie Wolfert
Een van de grootste reddingsacties tijdens de Tweede Wereldoorlog was ‘Het witte bussenplan’. Op initiatief van Noorwegen en Denemarken werd een reddingsplan opgesteld. Met als doel om – vóór de ineenstorting van het Derde Rijk – de Noorse en Deense gevangenen uit de Duitse kampen, gevangenissen en tuchthuizen op te halen. Het Zweedse Rode Kruis o.l.v. Folke Bernadotte heeft dit plan in het voorjaar van 1945 uitgevoerd. Hierover is regelmatig met Himmler onderhandeld.
Bespreking: Een van de grootste reddingsacties van de oorlog
Meer informatie (+ video) / bestellen
Tiendaagse veldtocht – Anne Doedens en Liek Mulder
Dit boek gaat over de burgeroorlog van bijna tweehonderd jaar geleden in het Koninkrijk der Nederlanden. Centraal staat de Tiendaagse Veldtocht (2-12 augustus 1831): de belangrijkste militaire actie die werd afgebroken door ingrijpen van Frankrijk. De kern van het boek is de binnenlandse strijd op vele fronten die uitliep op het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk en het ontstaan van het onafhankelijke België. Na de mislukte Nederlandse aanval op Brussel in de herfst van 1830, werd Antwerpen een belangrijk oorlogstoneel.
Meer informatie / bestellen
Het geheime dagboek van Arnold Douwes, Jodenredder
Arnold Douwes redde het leven van honderden Joden. Bijzonder was dat hij aantekeningen maakte, die hij na de oorlog omwerkte in een ‘dagboek’. Daarmee is dit het enige bekende dagboek van een Jodenredder.
In 1985 kreeg het Drentse dorp Nieuwlande als eerste gemeenschap ter wereld de Yad Vashem-onderscheiding van de staat Israël. Ruim 250 inwoners hadden tijdens de bezettingstijd Joden verborgen. De grote organisator was domineeszoon Arnold Douwes, die door de legendarische verzetsman Johannes Post gerekruteerd was voor het verzet.
Meer informatie / bestellen
Johann Sebastian Bach – Maarten ’t Hart
Toen Maarten ’t Hart acht jaar oud was, hoorde hij ‘Wohl mir, dass ich Jesum habe’ uit cantate 147 in de befaamde pianobewerking van Myra Hess. Het was het mooiste wat hij ooit gehoord had. Bach is zijn oudste, diepste, grootste liefde, meer nog zelfs dan Mozart. Dat is ook te danken aan het feit dat hij zich iedere dag aan de piano laaft aan de springlevende geest van dit onvergankelijke genie. In dit boek bespreekt hij een aantal biografische onduidelijkheden in het leven van Bach, geeft hij zijn visie op de cantates, de concerten en op de omvangrijke literatuur over het fenomeen Bach.
Meer informatie / bestellen
De weg naar Singapore – Benedict Janssen
Het tweede deel in de serie ‘Onbekend WOII’ gaat over de dramatische gebeurtenissen in het Verre Oosten. Op 7 december 1941 valt Japan de twee grootmachten van die tijd, de Verenigde Staten en het Britse Rijk, tegelijkertijd aan. Het leidt voor de Britten tot een militair fiasco zonder weerga en uiteindelijk de ineenstorting van hun koloniale rijk in het Verre Oosten. In recordtijd ziet het Japanse leger, hoewel numeriek ver in de minderheid, kans om Maleisië te veroveren. Daarna volgt de val van Singapore, de vestingstad die de naam had onneembaar te zijn.
Meer informatie / bestellen
Ongelofelijk.Over de verrassende comeback van religie
In de tweede helft van de vorige eeuw rukten veel Nederlanders zich los van een knellend godsdienstig verband. Geloof verdween tot achter de voordeur. Seculier werd de norm. Maar religie laat zich niet zomaar wegpoetsen. Als stelsel van zingeving kent het eigenlijk geen serieuze concurrent. Miljoenen Nederlanders laveren tussen geloof en ongeloof. In de politiek duikt de christelijke erfenis steeds weer op, omdat we er onze cultuur, democratie en ethiek aan ontlenen. Religie blijkt een immense bron van inspiratie voor nieuwkomers uit alle windstreken. En millennials verdiepen zich juist weer in godsdienst en spiritualiteit.
Meer informatie / bestellen
Mijn leven dank ik aan de bommen
Een Joods meisje in Dresden
Op 16 februari 1945 had de toen 21-jarige Henny Brenner gedeporteerd moeten worden. Maar het bombardement op Dresden, dat tienduizenden plaatsgenoten het leven kostte, was haar redding. In de chaos die daarop ontstond kon ze vluchtten. Uitsluiting, gedwongen schoolverandering, dwangarbeid en permanente angst voor erger stempelden het leven van het meisje dat in de oorlogsjaren vrouw werd. En uiteindelijk kwam daadwerkelijk het deporatiebevel van de Gestapo. Een deportatie die zou moeten leiden tot haar dood in een concentratiekamp.
Meer informatie / bestellen
‘Met tranen in mijn oogen…’
“Met tranen in myn ooggen vat ik de pen op,” zo schrijft Maria Malijs in 1828 vanuit een kolonie van Weldadigheid in Drenthe aan de regenten en regentessen van het Heilige Geest Weeshuis. Ze heeft heimwee naar Leiden en voelt zich diep ongelukkig. Maria’s brief is een van de 466 brieven in het archief van het Leidse weeshuis, geschreven door (voormalige) bewoners, familieleden en andere betrokkenen. De brieven geven een goed beeld van het leven in en rondom het weeshuis.
Meer informatie / bestellen
Dubio – Karin de Roos
Wat is dichterbij: het heden of het verleden? Flardinga, 1014. De jonge Bernulf vindt in het veenmoeras een ernstig mishandeld meisje. Ze herinnert zich niets, behalve haar naam: Germaine. Niemand kan achterhalen waar ze vandaan komt, dus ze wordt opgenomen in Bernulfs familie. Wanneer de graaf van het gebied vier jaar later in conflict komt met de keizer, spelen Bernulf en Germaine tegen wil en dank een cruciale rol in de historische Slag bij Flardinga.
Meer informatie / bestellen