Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 50 | Signalementen week 1 >>>

Selectie week 51

Zoiets kun je enkel begrijpen als je het meemaakt

Ellen Deitelzweig Senior werd geboren op 28 november 1907 in Hamburg. Ze volgt een opleiding voor verpleegster en besluit in april 1934 naar Nederland te gaan voor een stage. Hier leert ze haar vriendinnen Tonny en Suus kennen. Door haar keuze een opleiding in het buitenland te volgen ontkomt ze aan de anti-Joodse politiek in het Duitsland onder Hitler. Ze werkt als verpleegster in Den Haag, als ze in december 1942 wordt opgepakt en naar kamp Westerbork wordt gestuurd.
Meer informatie / bestellen

Tand des tijds. Het CDA in de nieuwe eeuw

De geschiedenis van het CDA is een relaas waarin aldoor juist niet gebeurt wat kenners, waarnemers en pundits aannamen. Een verhaal van het ongedachte, onvermoede, onvoorspelbare en onderschatte. In de CDA-historie val je van de ene verrassing in de andere en dat maakt de wederwaardigheden van een op het eerste gezicht toch wat brave, bijna een tikje saaie, nette mensenpartij soms bijna ontregelend. Al jaren wordt de definitieve ondergang van de partij aangekondigd, maar keert zij toch weer terug in het hart van de macht.
Bespreking: Wagneriaanse drama’s bij het CDA
Meer informatie / bestellen

Sapiens – Een beeldverhaal

Vijf jaar geleden verscheen de Nederlandse vertaling van Sapiens, de kleine geschiedenis van de mensheid waarmee Yuval Noah Harari de wereld veroverde. Sindsdien zijn er 13 miljoen exemplaren verkocht, waarvan 380.000 in de Lage Landen. Samen met David Vandermeulen en Daniel Casanave, beiden onbetwiste meesters van het stripschap, maakt Harari nu het beeldverhaal.
Bespreking: De schepping volgens Yuval Noah Harari
Meer informatie / bestellen

De opgang – Stefan Hertmans

In de zomer van 1979 trok een huis in het Gentse Patershol de aandacht van Stefan Hertmans. De blauweregen hing bestoft neer, maar de geur trof hem diep en bracht hem terug naar zijn kinderjaren. Hij kocht het pand in een opwelling. Pas nadat hij het twintig jaar later had verkocht werd hij geconfronteerd met wat er zich tijdens de oorlog had afgespeeld. Verbijsterend was de ontdekking dat de vroegere bewoner een SS’er was.
Bespreking: Leven in het huis van een nazi
Meer informatie / bestellen

Prometheus tussen kunst en lever

Prometheus werd door de oppergod Zeus gestraft omdat hij aan de mensen het Olympische vuur had gegeven, waarmee zij konden leren denken en voelen. Hij werd aan een rotswand in de Kaukasus vastgeketend waar hij tot overmaat van ramp, dagelijks werd bezocht door een adelaar die een deel van zijn lever opat. In de nacht groeide zijn lever echter weer aan. We weten nu dat de lever kan regenereren maar wisten de oude Grieken dat al? De mythe van Prometheus is voor vele beeldende kunstenaars door de eeuwen heen een bron van inspiratie geweest.
Meer informatie / bestellen

De geheugenlozen – Géraldine Schwarz

De herinnering als wapen tegen het populisme
‘De geheugenlozen’ van Géraldine Schwarz is een krachtig pleidooi om het verleden onder ogen te zien en zo inzicht te krijgen in de opkomst van het populisme. Géraldine Schwarz ontdekt op een dag dat haar Duitse grootvader in 1938 voordelig een joods bedrijf heeft overgenomen. Na de oorlog verlangt de eigenaar, die zijn familie in Auschwitz verloor, herstelbetalingen. Karl Schwarz, zoals vele Duitsers, weigert zijn verantwoordelijkheid als meeloper te erkennen.
Bespreking: De herinnering als wapen tegen populisme
Meer informatie / bestellen

Biljoen. Kasteel – bewoners – landgoed

Al vele keren is Biljoen bezongen, maar nooit eerder is de geschiedenis van kasteel, bewoners en landgoed zo aantrekkelijk beschreven als in dit boek. Bekendheid kreeg Biljoen vooral in zijn achttiende-eeuwse bloeiperiode, toen de verfijnde stuczaal en de befaamde waterwerken in het aangrenzende park Beekhuizen toeristische trekpleisters waren. Na de oorlog werden kasteel en landgoed steeds meer gesloten voor het publiek.
Meer informatie / bestellen

Het middeleeuwse openbare badhuis – Fabiola van Dam

Het middeleeuwse openbare badhuis wordt sinds de negentiende eeuw voorgesteld als bordeel, als schouwtoneel van vermeende middeleeuwse losbandigheid en seksualiteit. Fabiola van Dam laat zien dat het om een veelzijdiger fenomeen gaat. Het badhuis was een stedelijke basisvoorziening die individuele mensen in staat stelde om lichamelijk en mentaal gezond te leven. Het bevorderde ook de openbare gezondheid. Dat middeleeuwers dit erg belangrijk vonden, blijkt uit de talloze badvoorschriften in medische literatuur en populaire gezondheidsleren, de regels met betrekking tot de openbare hygiëne en de vele afbeeldingen van badscènes.
Meer informatie / bestellen

400 jaar Semslinie. De oudste lijnrechte grens ter wereld

Het zal ieder die de kaart van Noord-Nederland bekijkt, vast zijn opgevallen: de kaarsrechte grens tussen de provincies Groningen en Drenthe. Waarom is die grens getrokken? Eeuwenlang was er in het veengebied ten zuidoosten van Groningen een grenslijn nauwelijks nodig geweest. Maar dat werd anders omstreeks 1600. Gekibbel van Drentse en Westerwoldse boeren was aanleiding voor het Drentse bestuur om maatregelen te nemen. En dat gebeurde: de landmeters Jan Sems en Jan de la Hay kregen de opdracht een grenslijn te trekken door het veengebied.
Meer informatie / bestellen

Gedeelde idealen – Derk Jansen & Majella Voorhans

Mannen en vrouwen in de pastorie
Vanouds bestond het takenpakket van de dominee uit het houden van de preek, het verlenen van pastorale zorg en het jeugd- en jongerenwerk. Zijn echtgenote leidde de zondagsschool, de vrouwenvereniging en bezocht de jonge moeders. In gedeelde idealen. Mannen en vrouwen in de pastorie worden de levens van vijf dominees-echtparen beschreven. Deze echtparen streefden naar een rechtvaardiger maatschappij waarin arbeiders gelijk behandeld werden op economisch, sociaal en cultureel vlak.
Meer informatie / bestellen

<<< Signalementen week 50 | Signalementen week 1 >>>