Het Van Abbemuseum heeft de grootste Lissitzky collectie buiten Rusland. Om die reden heeft het museum veel contacten met musea en instellingen in Rusland. Enige tijd geleden kreeg men een tip over een tot nu toe onbekend schilderij van Lissitzky.
Het museum trok de tip na en het bleek een goede te gaan. Het schilderij is origineel en nooit eerder in het openbaar te zien geweest. De eigenaar, die anoniem wil blijven, heeft nu toestemming gekregen om het werk in Eindhoven te exposeren.
Het ontdekte schilderij dateert uit het begin van de periode waarin Lissitzky met Chagall en Malevitsj in Vitebsk werkzaam was, zo rond 1919. Het werk heet Proun Vratsjenia. Het Russische woord vrasjtsjenia (‘вращения’) betekent ‘omwentelingen’ of ‘rotaties’. Het schilderij is op de achterkant door Lissitzky in het Cyrillisch gesigneerd.
El Lissitzky (1890-1941) maakte in zijn leven weinig schilderijen gemaakt, de meeste maakte hij in de periode 1919-1924. Het totaal van deze schilderijen, de zogenaamde Prounen, wordt geschat op ongeveer dertig. De meeste daarvan zijn in de loop der tijd in openbare collecties terechtgekomen. Het woord ‘Proun’, is waarschijnlijk een afkorting van ‘pro’ en ‘unovis’, een afkorting van ‘utverdetili novogo isskustva’, oftewel ‘voorvechters van de nieuwe kunst’.
